Nederland schiet tekort bij terugdringen grondstoffenverbruik

Gepubliceerd op 20/02/2025 18:00 in Economie

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) constateert dat Nederland moeite heeft om de hoeveelheid grondstoffen die we gebruiken aanzienlijk te verminderen. Het doel van de overheid om in 2030 de helft minder mineralen, metalen en fossiele grondstoffen te gebruiken, lijkt niet haalbaar volgens het recente rapport over de circulaire economie.

Directeur Marko Hekkert van het PBL benadrukt dat het verlagen van grondstoffenverbruik niet hoog genoeg op de prioriteitenlijst van de overheid staat. Hij vergelijkt het gebrek aan actie met een "crisis in slow motion", ondanks eerdere waarschuwingen van het PBL in 2021 en 2019 over het gebrek aan vooruitgang.

Nederland blijft momenteel te afhankelijk van zeldzame materialen, voornamelijk uit China, waardoor het risico op leveringsproblemen toeneemt. Het PBL waarschuwt dat als Nederland plotseling wordt afgesneden van grondstoffen door geopolitieke ontwikkelingen, de urgentie om het grondstoffenverbruik te verminderen snel zal toenemen.

In 2022 is het grondstoffenverbruik in Nederland gestegen ten opzichte van 2020, ondanks de doelstelling van een daling. Deze toename werd deels gecompenseerd door de lagere consumptie van fossiele grondstoffen tijdens de coronapandemie in 2020 en de lagere grondstoffenconsumptie als gevolg van de oorlog in Oekraïne in 2022.

Het PBL benadrukt dat de overheid meer moet doen om een circulaire economie te bevorderen, zoals het verplicht stellen van bedrijven om afval van hun producten in te zamelen en te hergebruiken. Ook kan de overheid het goede voorbeeld geven door meer circulaire producten aan te schaffen, waardoor de markt voor dergelijke producten kan groeien.

Recente faillissementen van Nederlandse plasticrecyclers tonen aan dat de overstap naar een circulaire economie moeizaam verloopt, mede doordat nieuw plastic goedkoper is dan gerecycled plastic. Het PBL suggereert dat subsidies kunnen helpen het prijsverschil te verkleinen en consumenten aan te moedigen meer circulaire producten te kopen. Er is echter ook behoefte aan betaalbare reparatiemogelijkheden voor consumenten, aangezien reparaties vaak duur en tijdrovend zijn.