Barendrechts bedrijf leverde drones aan pro-Russische inlichtingendiensten in Oekraïne

Gepubliceerd op 27/05/2023 00:01 in Economie

Een onderzoek van journalisten van Der Spiegel, IStories, en OCCRP wijst uit dat pro-Russische organisaties drones importeren om de inlichtingendiensten in Oekraïne te ondersteunen. Een Kazachs bedrijf dat samenwerkt met DJI Europe BV, een dochterbedrijf van de Chinese dronebouwer DJI, zou drones hebben verkocht aan Russische veteranenclubs en pro-oorlogsorganisaties. Volgens Russische douane-informatie zou het Kazachse bedrijf in 2021 al 500 drones hebben verkocht aan het Russische Nebesnaya Mekhanika. Het lijkt erop dat het Kazachse bedrijf speciaal voor de doorvoer van de drones werd opgericht. De eigenaar van het bedrijf, Ilya Golberg, is ook eigenaar van Nebesnaya Mekhanika waar het de drones aan verkocht.

Het Russische bedrijf van Golberg heeft drones verkocht aan verschillende Russische veteranenclubs en pro-oorlogsorganisaties, waaronder "Volksfront: alles voor de overwinning". Deze organisatie haalt geld op om drones te kopen voor inlichtingendiensten van de Russische separatisten in Donetsk en Loehansk.

Het Nederlandse Openbaar Ministerie volgt deze doorvoerhandel nauwlettend. Sinds vorig jaar zijn er 62 onderzoeken gestart vanwege overtredingen van de sancties tegen Rusland en Belarus. Of het Openbaar Ministerie de dronehandel van DJI Europe BV onderzoekt, is onduidelijk. DJI Europe BV heeft niet gereageerd op vragen van de NOS. Wel heeft een woordvoerder tegen OCCRP verklaard dat de samenwerking met het Kazachse bedrijf in mei 2022 begon en niet is hernieuwd in 2023. Het Chinese bedrijf heeft alle verzendingen en activiteiten in Rusland en Oekraïne vrijwillig stilgelegd in april 2022 om de sancties niet te overtreden.

Uit Kazachse overheidsdocumenten blijkt dat het Kazachse bedrijf een licentie heeft om voor 45 miljoen dollar 18.000 drones te importeren van DJI Europe BV. In theorie kunnen deze drones in Kazachstan worden gebruikt, maar doorverkopen aan Rusland is niet toegestaan. Toch wijst het onderzoek uit dat Aspan Arba drones heeft verkocht aan pro-Russische organisaties. Aspan Arba werd opgericht in april 2022, twee maanden na de Russische inval in Oekraïne.

Het is niet bekend of het Barendrechtse bedrijf door het Nederlandse Openbaar Ministerie wordt onderzocht. Het Openbaar Ministerie geeft geen informatie over lopende onderzoeken.