Uitkeringsinstanties moeten meer oog hebben voor financiële en psychische problemen bij terugvordering

Gepubliceerd op 18/04/2024 23:00 in Economie

De Centrale Raad van Beroep (CRvB), de hoogste bestuursrechter voor de sociale zekerheid, roept uitkeringsinstanties op om meer rekening te houden met de menselijke maat bij het terugvorderen van te veel ontvangen uitkeringen. Er moet ook meer aandacht zijn voor fouten die door de instanties zelf zijn gemaakt, waardoor uitkeringsgerechtigden in financiële en psychische problemen kunnen komen.

In een recente uitspraak over een Wajong-uitkering heeft de CRvB aangekondigd dat er nieuwe opvattingen zullen worden toegepast bij het beoordelen van zulke zaken. Hierbij moet ook gekeken worden naar de rol van uitkeringsinstanties wanneer er sprake is van een te hoge uitkering.

De Raad benadrukt dat het begrip 'dringende reden' in het verleden te beperkt is uitgelegd en dat maatschappelijke opvattingen over overheidshandelen veranderd zijn. Daarom zal er voortaan kritischer worden gekeken naar de situatie van de burger en of terugvordering niet te belastend is.

Het terugvorderen van te veel betaalde uitkeringen kan negatieve effecten hebben, zo blijkt uit een rapport van de Algemene Rekenkamer. Mensen kunnen in een neerwaartse spiraal terechtkomen door stress en gezondheidsklachten. Maatwerk bij uitkeringsinstanties kan deze effecten dempen, maar dit gebeurt nog te weinig volgens de Rekenkamer.

Zowel het kabinet als de Tweede Kamer streven naar meer 'menselijke maat' in het handelen van de overheid, om te voorkomen dat mensen in de problemen komen. Concrete doelen en definities zijn opgesteld, maar volgens de Rekenkamer zijn deze nog niet concreet genoeg.

De CRvB heeft het UWV opgedragen om opnieuw te beslissen over de zaak van de Wajong-uitkering, waarbij rekening moet worden gehouden met het oordeel van de bestuursrechter. Het UWV heeft onvoldoende gekeken naar de reden waarom er te veel is uitgekeerd, aldus de CRvB.