Privacywaakhond: Facebook en Instagram mogen gebruikers niet dwingen tot volgen op internet

Gepubliceerd op 18/04/2024 00:00 in Economie

De Europese privacywaakhond EDPB heeft geoordeeld dat socialemediaplatforms zoals Facebook en Instagram hun gebruikers niet kunnen dwingen om gevolgd te worden op internet als voorwaarde voor toegang tot de platforms. Dit advies komt ook van de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens.

Volgens de toezichthouder moeten grote online platforms een gratis optie bieden waarbij gebruikers slechts 'beperkt' gevolgd worden. Dit betekent dat gebruikers alleen contextuele advertenties te zien krijgen die niet zijn gebaseerd op hun internetgedrag, maar passen bij de inhoud die zij op dat moment bekijken.

De uitspraak van de EDPB is een directe reactie op de keuze die Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, zijn gebruikers sinds november vorig jaar heeft voorgelegd. Gebruikers kunnen nu kiezen tussen gepersonaliseerde advertenties of een betaald abonnement zonder gerichte advertenties, waarbij persoonsgegevens niet worden gebruikt. Het abonnement kost ongeveer 13 euro per maand en zonder keuze kunnen gebruikers de diensten niet meer gebruiken.

De EDPB noemt de huidige opties voor gebruikers "geen eerlijke keuze", omdat zij feitelijk gedwongen worden om te 'betalen' met hun persoonsgegevens. Hoogleraar ICT en Recht Frederik Zuiderveen Borgesius ondersteunt dit standpunt en benadrukt dat gebruikers vrijwillig en met geldige toestemming moeten instemmen met gepersonaliseerde advertenties.

Een woordvoerder van Meta verdedigt het abonnementsmodel en verwijst naar een uitspraak van het Europese Hof van Justitie, waarin wordt gesteld dat dit een rechtsgeldige manier is om toestemming te vragen voor gepersonaliseerde advertenties. Volgens Meta voldoet het abonnement zonder advertenties aan de Europese wetgeving en verandert het advies van de EDPB daar niets aan.