Toenemende populariteit van kunst als beleggingsobject zorgt voor discussie

Gepubliceerd op 13/03/2024 07:00 in Economie

Kunst is de afgelopen jaren steeds populairder geworden als beleggingsobject, met Nederlandse particulieren die naar schatting voor zo'n 7 à 9 miljard euro aan kunstwerken bezitten. Dit blijkt uit onderzoek van Investico en De Groene Amsterdammer, gebaseerd op informatie van drie grote kunstverzekeraars.

Kunstbeleggers hopen op winst door de stijgende veilingwaardes, terwijl het bezitten van kunst ook vaak leidt tot belastingvoordeel. Voor schilderijen, beelden en andere objecten geldt namelijk een vrijstelling van de belasting op rendement (box 3).

De Belastingdienst staat voor de uitdaging om te bepalen wie kunst koopt als investering en wie als liefhebber. Dit is een lastige taak, aangezien de dienst geen goed overzicht heeft van wie welke kunst bezit.

Ambtenaren vragen zich af waarom de vrijstelling nog bestaat, aangezien deze dateert uit een tijd waarin kunst voornamelijk werd gekocht door liefhebbers. Tegenwoordig is er echter een hele industrie van beleggingsadviseurs en fiscalisten actief rondom de kunstmarkt. De vrijstelling zou volgens ambtenaren leiden tot vermogensongelijkheid en misgelopen belastinginkomsten.

Een groot deel van de kunst van Nederlandse rijken ligt volgens verzekeraar Liberty in speciale kluizen in landen als Luxemburg en Zwitserland. Dit komt deels doordat sommige werken zo waardevol zijn geworden dat verzekeraars ze te kostbaar vinden om thuis op te hangen.

De stijgende prijzen van kunst maken het ook steeds moeilijker voor musea om deze werken tentoon te stellen. Verzekeringskosten en transportkosten worden namelijk berekend op basis van de actuele waarde van een kunstwerk, waardoor het duur is voor musea om kunst van particulieren of andere musea te lenen voor exposities.

Dit kan in de toekomst betekenen dat het lastiger wordt om werken van bepaalde kunstenaars tentoon te stellen, of dat bezoekers meer zullen moeten betalen voor toegangskaartjes.