Problemen in het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel blootgelegd

Gepubliceerd op 01/03/2024 06:00 in Economie

Het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel kampt met diverse knelpunten, zo blijkt uit een recent onderzoek. De lange wachtrijen voor keuringen, ingewikkelde regels en financiële onzekerheid voor zieken vormen een bron van zorg voor alle betrokkenen. Om hier verandering in te brengen, heeft het kabinet een commissie belast met het vinden van mogelijke oplossingen. Deze commissie zal vanmiddag haar bevindingen presenteren.

Een van de belangrijkste problemen die de commissie aanpakt, is de lange wachttijd voor een keuring voor de WIA-uitkering. Mensen die al langer dan twee jaar ziek zijn, kunnen onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op deze uitkering. Echter, in de praktijk kan het UWV tot negen maanden nodig hebben om een beslissing te nemen, wat resulteert in langdurige financiële onzekerheid voor zieken zoals Karen van Wijngaarden.

Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat mensen met lagere inkomens vaker geen uitkering ontvangen dan mensen met hogere inkomens. Dit komt doordat de mate van arbeidsongeschiktheid niet alleen wordt bepaald op basis van het aantal resterende werkuren, maar ook op basis van het verlies aan inkomen. Hierdoor vallen mensen met lagere inkomens sneller buiten de boot.

Een ander knelpunt is de situatie van jonggehandicapten, die sinds 2015 alleen nog een Wajong-uitkering kunnen ontvangen als ze nooit meer kunnen werken. De rest van de jonggehandicapten valt onder de Participatiewet, waar strenge regels gelden en waarbij velen geen uitkering aanvragen vanwege de beperkingen en onzekerheden die het met zich meebrengt.

Tot slot blijkt dat veel afhangt van het type contract dat een werknemer heeft. Mensen met een vast contract hebben vaak meer mogelijkheden tot re-integratie dan uitzendkrachten en werklozen, die vaak op het UWV zijn aangewezen. Echter, de begeleiding van het UWV schiet volgens de commissie tekort, waardoor veel mensen uit deze groep uiteindelijk in de WIA belanden.

De bevindingen van de commissie tonen aan dat er dringend veranderingen nodig zijn in het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel om de problemen aan te pakken en te zorgen voor een rechtvaardiger en effectiever systeem.