Grote bedrijven worstelen met vertrek uit Rusland na conflict met Oekraïne

Gepubliceerd op 13/05/2023 01:00 in Economie

Grote Nederlandse bedrijven, waaronder Shell, Heineken, ING, Rabobank, Unilever, Philips, Douwe Egberts-moeder JDE Peets en Bavaria, wilden na het begin van de oorlog in Oekraïne allemaal zo snel mogelijk weg uit Rusland. Maar ruim een jaar later heeft de een dit makkelijker gedaan dan de ander. Zo blijkt Unilever zelfs twee keer zo veel te verdienen aan zeep en voedingsmiddelen in Rusland dan voor de oorlog. Maar vertrekken is "niet eenvoudig", zegt Unilever.

Unilever verklaarde niet meer te investeren in of winsten te halen uit Rusland en zou de Russische bevolking alleen nog van "basisproducten" voorzien. Toch ontdekte Follow The Money dat de Russische Unilever-tak vorig jaar met omgerekend 108 miljoen euro toch bijna twee keer zo veel verdiende als voor de oorlog. Ook wordt er nog volop geadverteerd voor de Magnums en Cornetto's van Unilever.

Heineken verklaarde dat het helemaal uit Rusland zou vertrekken, maar ondertussen verscheen dit jaar het ene na het andere nieuwe biertje op de Russische markt. Kort nadat Heineken excuses had gemaakt voor de onduidelijkheid, bleek dat er op de achtergrond een koper was gevonden voor de divisie. Heineken wacht nog wel op goedkeuring door de Russische autoriteiten.

Cedric Ryngaert, hoogleraar internationaal recht aan de Universiteit Utrecht, ziet dat het voor het ene bedrijf makkelijker is om uit Rusland te vertrekken dan het andere. Voor een bank met leningen is het wat eenvoudiger dan voor een bedrijf met activa. Een bedrijf dat niet onder internationale sancties valt, hoeft feitelijk ook helemaal niet te vertrekken uit Rusland. "Ik vind het wel een goed signaal dat de private sector toch laat zien dat ze het niet eens zijn met de Russische schending van het internationale recht", zegt de hoogleraar. "Normaal komen landen daar vaak mee weg, maar nu kraait zelfs de private sector er naar."

De Russische economie lijkt volgens Ryngaert veel minder last te hebben van de sancties dan gedacht en zou dit jaar zelfs licht groeien. De roebel wordt kunstmatig hoog gehouden en defensie plaatst veel orders. "Dus of het nou echt zo goed gaat in Rusland, dat weet ik niet." Unilever wil de divisie verkopen om te voorkomen dat het bedrijf in handen van de Russische staat terechtkomt en om het helpen beschermen van hun medewerkers. Een koper vinden is vooralsnog niet gelukt, laat staan een deal sluiten.