Productie van zink bij Nyrstar Budel gestopt vanwege hoge energiekosten

Gepubliceerd op 04/02/2024 20:00 in Economie

De zinkproductie bij Nyrstar in Budel is voorlopig stilgelegd vanwege de hoge energiekosten. Net als andere energie-intensieve bedrijven heeft Nyrstar moeite om te concurreren met het buitenland. Nederland heeft namelijk de compensatie voor energiekosten afgeschaft, terwijl andere landen deze compensatie nog wel bieden.

Nyrstar Budel produceert zink dat onder andere gebruikt wordt voor de bescherming van staal in auto's, bruggen en windmolens. De fabriek verbruikt evenveel stroom als de stad Eindhoven en vertegenwoordigt één procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland.

Door het wegvallen van de compensatie voor energiekosten betaalt Nyrstar Budel maar liefst 40 miljoen euro meer aan energiekosten dan de vestiging van Nyrstar in België. Ook Duitsland en Frankrijk hebben lagere energiekosten dankzij compensatiemaatregelen.

Daarnaast zijn ook de transportkosten voor de aansluiting op het hoogspanningsnet fors gestegen. Nyrstar Budel betaalt dit jaar 25 miljoen euro aan landelijk netbeheerder Tennet, terwijl dit vorig jaar nog 400.000 euro was.

Bovendien is de prijs van zink op de wereldmarkt gedaald, waardoor er momenteel geen zink meer geproduceerd wordt bij Nyrstar Budel. De fabriek staat nu op de waakvlam en de bijna 500 werknemers worden doorbetaald en zoveel mogelijk ingezet voor onderhoudswerkzaamheden.

Directeur Henk Leendertse van de zinkfabriek noemt de sluiting triest. Minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat erkent dat de bezuinigingsmaatregel van het kabinet de concurrentiepositie van Nyrstar heeft aangetast en pleit bij de Europese Unie voor het behoud van kostencompensatie.

Uit de jaarlijkse speelveldmonitor, opgesteld door PwC in opdracht van het ministerie, blijkt dat de concurrentiepositie van de energie-intensieve industrie in Nederland onder druk staat. Hoogleraar economie Gülbahar Tezel waarschuwt dat een deel van de industrie kan verschuiven naar andere landen als Nederland de kosten structureel hoger maakt.

Dit geldt ook voor andere bedrijven in Nederland, zoals de kunstmestfabriek van Yara in Sluiskil en chemiebedrijf Dow Chemical in Terneuzen. Deze Nederlandse vestigingen van grote multinationals hebben moeite om te concurreren.

De moeilijke situatie van Nyrstar Budel doet denken aan de ondergang van de aluminiumproducent Aldel in Delfzijl. Aldel ging in 2022 failliet vanwege vergelijkbare problemen. Nyrstar Budel blijft echter voorlopig open dankzij het kapitaalkrachtige moederbedrijf Trafigura.

Hoewel de toekomst er moeilijk uitziet voor de energie-intensieve industrie in Nederland, hoopt Nyrstar Budel de fabriek aan te passen. Het bedrijf wil flexibeler kunnen produceren door mee te bewegen met de uurprijs van elektriciteit. Hierdoor kan de productie goedkoper worden en kan de fabriek tevens bijdragen aan het verminderen van netcongestie.

Al met al staan de energie-intensieve bedrijven in Nederland voor uitdagingen door hoge energiekosten en concurrentiedruk. Het is nog onzeker hoe de situatie zich zal ontwikkelen en of er maatregelen genomen zullen worden om de concurrentiepositie te verbeteren.