Arbeidsmigranten cruciaal voor Nederlandse bedrijven, maar roep om beperking groeit

Gepubliceerd op 11/12/2023 15:00 in Economie

Arbeidsmigratie was een belangrijk onderwerp tijdens de verkiezingscampagne en zal hoogstwaarschijnlijk ook in de formatie tussen PVV, VVD, NSC en BBB worden besproken. Deze partijen zijn het in ieder geval eens over één ding: er moeten minder arbeidsmigranten naar Nederland komen. Een recent rapport van de Adviesraad Migratie adviseert bovendien om in de komende jaren selectiever te zijn bij het toelaten van migranten. Dit zorgt voor bezorgdheid bij veel grote bedrijven, die momenteel in toenemende mate afhankelijk zijn van arbeidsmigranten. In dit artikel kijken we naar wie deze arbeidsmigranten zijn, waar ze werken en waarom bedrijven hen zo hard nodig hebben.

Arbeidsmigranten en kennismigranten

De honderdduizenden migranten die in Nederland werken, kunnen grofweg worden verdeeld in twee groepen. De grootste groep verricht eenvoudig, laagbetaald werk en wordt doorgaans arbeidsmigranten genoemd. Zij werken voornamelijk via uitzendbureaus, bijvoorbeeld in de vleesindustrie of de transportsector. Daarnaast is er een groep beter betaalde migranten die bij grote bedrijven, zoals ICT-bedrijven, werken. Deze worden vaak aangeduid als expats of kenniswerkers.

Volgens branchevereniging NLdigital zou het beperken van deze laatste groep "desastreus" zijn. Er is al jaren een groot tekort aan ICT'ers en het aantal openstaande vacatures zal naar verwachting alleen maar toenemen. Momenteel werft 20 procent van de werkgevers al ICT'ers uit het buitenland. Deze werknemers zijn van cruciaal belang, niet alleen voor de ICT-sector zelf, maar ook voor essentiële sectoren als luchtvaart, overheid, ziekenhuizen en onderwijsinstellingen. "Kennismigranten zorgen er dus, zonder dat mensen het doorhebben, voor dat Nederland digitaal blijft draaien", aldus woordvoerder René Corbijn van NLdigital.

Arbeidsmigranten in grote bedrijven

Ook bij grote bedrijven zoals Marktplaats en Bol.com zijn buitenlandse werknemers onmisbaar. Marktplaats geeft aan dat er op de Nederlandse arbeidsmarkt simpelweg niet genoeg mensen beschikbaar zijn voor de benodigde functies. Bij Marktplaats werken zo'n 400 medewerkers in Amsterdam, waarvan meer dan de helft uit het buitenland komt. Bol.com is afhankelijk van zowel kennismigranten als arbeidsmigranten in hun hoofdkantoor en distributiecentra. In de distributiecentra werken op dit moment ongeveer 2900 medewerkers, waarvan de helft bestaat uit arbeidsmigranten. Het hoofdkantoor van Bol.com heeft 14 procent niet-Nederlandse werknemers, voornamelijk IT-talent dat de komende jaren schaars zal blijven.

Internationale positie en nadelen van arbeidsmigratie

Voor veel bedrijven is het hebben van medewerkers met diverse nationaliteiten ook van groot belang voor hun internationale positie. Shell geeft bijvoorbeeld aan dat de wereld steeds internationaler wordt en dat zij zonder internationale medewerkers steeds meer "ver-Nederlandsen". Ook Action benadrukt dat zij niet zonder internationale medewerkers op hun hoofdkantoor kunnen, vanwege hun expertise op het gebied van inkoop, juridische zaken en human resources, financiën en logistiek.

Het groeiende aantal arbeidsmigranten in Nederland brengt echter ook negatieve aspecten met zich mee, zoals extra druk op de toch al krappe huizenmarkt. Onderzoek van de Adviesraad Migratie laat zien dat vooral laagbetaalde arbeidsmigranten, die eenvoudig werk doen, uiteindelijk weinig bijdragen aan de Nederlandse welvaart. Desondanks waarschuwen werkgevers dat beperking van deze groep op korte termijn directe gevolgen