Werkgevers noemen stijgende salarissen onhoudbaar: "Economisch getij wordt guur"

Gepubliceerd op 08/12/2023 07:00 in Economie

In Nederland hebben diverse beroepsgroepen de afgelopen maanden flinke salarisstijgingen gekregen. Zo ontvangen politieagenten en leraren zo'n 10 procent extra salaris, jeugdzorgpersoneel 9 procent, horecamedewerkers 8 tot 12 procent en bagageafhandelaren op Schiphol zelfs 33 procent. Vakbonden benadrukken dat deze inkomensgroei hard nodig is om de "torenhoge" inflatie van de afgelopen jaren te compenseren. Werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN vinden de stijgingen daarentegen onhoudbaar.

Volgens VNO-NCW is het onverantwoord om dergelijke percentages op de automatische piloot af te spreken. Alfred van Delft, vertegenwoordiger van VNO-NCW, benadrukt dat er op de lange termijn naar verantwoorde oplossingen moet worden gezocht.

Econoom Mathijs Bouman wijst erop dat werknemers in de afgelopen periode sterke argumenten hadden bij cao-onderhandelingen. Ze konden hun looneisen onderbouwen met verwijzingen naar de gestegen inflatie en het koopkrachtverlies. Bovendien moesten werkgevers door personeelstekorten wel naar de eisen luisteren.

De krappe arbeidsmarkt, hogere prijzen en stijgende energierekeningen gaven werknemers sterke onderhandelingspositie. Dit heeft geresulteerd in de sterkste salarisstijgingen van de eeuw, zelfs na correctie voor inflatie. In november bedroeg de reële loonstijging volgens het CBS 4,4 procent.

Werkgeversorganisaties stellen echter dat de kostenstijgingen ook hun tol eisen bij bedrijven. Het economische getij wordt volgens hen guur, wat onder andere tot uiting komt in een toename van het aantal faillissementen. De werkgevers pleiten dan ook voor meer aandacht voor de winstgevendheid van bedrijven, aangezien zij last hebben van kostenstijgingen.

Hoewel bedrijven in het verleden hebben geprofiteerd van prijsstijgingen en recordwinsten hebben behaald, stellen werkgeversorganisaties dat deze situatie inmiddels achterhaald is. Volgens Van Delft is de beeldvorming over bedrijven die overstromen van geld achterhaald. Vooral het midden- en kleinbedrijf, de retailsector en bedrijven met coronaschulden hebben het zwaar.

Econoom Bouman beaamt dat het economische klimaat voor bedrijven niet langer gunstig is. De economie kromp de afgelopen kwartalen en bedrijven hebben te maken met de gevolgen van inflatie, faillissementen en krimp in de industrie. Horecabedrijven ervaren bijvoorbeeld dezelfde gevolgen van duurdere producten en hoge energieprijzen als consumenten.

Een sterke economische groei lijkt voorlopig niet waarschijnlijk vanwege de aanhoudend hoge energieprijzen, die nog lang van invloed zullen zijn op zowel de inkomens van burgers als bedrijven. Volgens Bouman is het onvermijdelijk dat de samenleving een welvaartsverlies moet accepteren. Dit welvaartsverlies kan worden veroorzaakt door burgers, de overheid of bedrijven.

Om de kostenstijgingen te compenseren, stellen werkgeversorganisaties dat de overheid meer verantwoordelijkheid moet nemen door arbeidsbelastingen te verlagen. Hierdoor zou het lonender worden om te werken en zouden burgers meer overhouden van hun brutoloon. Daarnaast worden vanuit politieke partijen hogere minimumlonen voorgesteld, wat bedrijven nog meer financieel zou belasten.

Volgens Bouman zouden werkgevers dan de lonen van de onderste helft van hun werknemers moeten verhogen om hen te stimuleren binnen het bed