Groot tekort aan woningen in Nederland, experts delen oplossingen voor woningbouwproblemen

Gepubliceerd op 19/11/2023 20:00 in Economie

Er is een groot tekort aan woningen in Nederland en dat is een van de belangrijkste thema's bij de komende Tweede Kamerverkiezingen. Zo'n beetje alle partijen vinden dat er snel meer nieuwe huizen gebouwd moeten worden.

Expertise is nodig om het woningtekort aan te pakken en daarom laten experts hun licht schijnen over wat een nieuw kabinet kan doen om de woningbouw te stimuleren, aan de hand van vier problemen.

Probleem 1: Lange wachtlijsten voor te weinig sociale huurwoningen

Verschillende deskundigen vinden dat corporaties meer geld moeten overhouden, zodat ze meer kunnen bouwen. Een mogelijke oplossing hiervoor is het afschaffen van de vennootschapsbelasting voor corporaties. "In andere landen krijgen organisaties die goedkope huurwoningen bouwen juist subsidie, dus het is vreemd dat Nederland deze clubs belast", zegt Frank Wassenberg van kennisnetwerk Platform31. Sinds dit jaar zijn de belastingen voor corporaties al verlaagd doordat de verhuurdersheffing is afgeschaft. Afschaffing van de vennootschapsbelasting zou hen nog eens 1,1 miljard euro per jaar besparen. Berry Blijie van onderzoeksbureau ABF Research en Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt TU Delft, zijn het hiermee eens en pleiten voor meer financiële ruimte voor corporaties.

Probleem 2: Grondeigenaren wachten af

De experts merken op dat grondeigenaren wachten op betere tijden, waarin ze meer geld kunnen krijgen voor hun grond. Een mogelijke oplossing hiervoor is de invoering van een belasting voor onbebouwde grond, waardoor het aantrekkelijker wordt om niet te wachten met bouwen. Stefan Groot, woningmarkteconoom bij Rabobank, denkt ook aan grondmaatregelen zoals een planbatenheffing, een belasting op waardestijging bij een bestemmingswijziging van grond. Door deze maatregelen zullen grondeigenaren eerder instemmen met woningbouw.

Probleem 3: Onduidelijkheid voor investeerders in huurwoningen

Er is onduidelijkheid over de plannen van minister De Jonge voor maximumhuren, wat investeerders en bouwers afschrikt. Mirjam Bani, econoom commercieel vastgoed bij ING, benadrukt dat investeerders geen goede inschatting kunnen maken van de huurinkomsten. Paul Bisschop, bouweconoom bij ABN Amro, pleit voor spoedige zekerheid over deze plannen, aangezien de onzekerheid buitenlandse investeerders ervan weerhoudt om te investeren in de bouw van huurwoningen.

Probleem 4: Nieuwbouw is (te) duur

De prijs van nieuwbouwwoningen is vaak hoger dan die van bestaande bouw, waardoor oproepen zijn gedaan om de btw op nieuwbouw te verlagen. Stefan Groot van Rabobank merkt echter op dat een btw-verlaging bij dure woningen meer effect heeft dan bij goedkopere woningen. Hij is voorstander van een vaste tijdelijke subsidie voor alle nieuwbouwwoningen. Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt TU Delft, oppert de oprichting van een fonds van 3 tot 5 miljard euro per jaar om woningbouw te stimuleren, bijvoorbeeld door het aanleggen van infrastructuur op plekken waar woningen moeten komen.

Daarbij benadrukken de experts de noodzaak om ervoor te zorgen dat overheidsgeld voor bouwstimulering niet naar grondeigenaren gaat als extra winst. "De markt moet ook zijn verlies nemen", zegt Paul Bisschop van ABN Amro. Stefan Groot benadrukt dat grondprijzen moeten dalen.

Met deze mogelijke oplossingen hopen de deskundigen dat het nieuwe kabinet de woningbouw kan stimuler