Loterijen voorkomen nieuwe waarschuwingstekst voor gokken ondanks bezwaren experts

Gepubliceerd op 17/10/2023 08:00 in Economie

Loterijen hebben succesvol gelobbyd om een nieuwe waarschuwingstekst voor gokken bij hun spellen te voorkomen, ondanks bezwaren van experts. In een brandbrief hebben de loterijen aangegeven dat er minder geld naar goede doelen, cultuur en sport zou gaan als ze een nieuwe waarschuwing aan hun reclames moesten toevoegen.

Volgens de stukken die de NOS heeft opgevraagd op basis van de Wet open overheid (Woo), hebben gokbedrijven zich hevig verzet tegen de komst van een nieuwe waarschuwingstekst. Het is al eerder gebleken dat gokbedrijven zich regelmatig bemoeien met de opgestelde regels voor de sector.

De nieuwe waarschuwingstekst "Wat kost gokken jou? Stop op tijd" werd twee jaar geleden ontwikkeld op verzoek van de Tweede Kamer. Mei Li Vos van de PvdA, initiatiefnemer van de nieuwe tekst, vond de oude tekst "Speel Bewust" te licht en aanmoedigend om te gaan gokken. Ze vroeg om een nieuwe tekst die door experts bedacht zou worden, met minimale inmenging van de gokbedrijven.

De experts zijn het erover eens dat de huidige waarschuwingstekst aangepast moet worden. Het gebruik van het woord "speel" kan mensen juist aanzetten om te gaan gokken.

Na het testen van verschillende nieuwe teksten is de slogan "Wat kost gokken jou? Stop op tijd" gekozen als winnaar, ondanks het verzet van de gokbedrijven. Deskundigen raden aan om deze slogan voor alle kansspelen te gebruiken, waaronder online gokken en loterijen. Ze waarschuwen voor mogelijke verwarring als er verschillende teksten worden gebruikt, waarbij de indruk kan ontstaan dat sommige spelen geen risico met zich meebrengen.

Toch is het de grote loterijen gelukt om de oude waarschuwingstekst te behouden. Gezamenlijk hebben zij onder andere een brandbrief naar het ministerie gestuurd, waarin zij aangeven dat de jaarlijkse bijdrage van 800 miljoen euro aan goede doelen op het spel staat.

De loterijen benadrukken dat op lootjes van Jantje Beton, KWF en de Zonnebloem wel de nieuwe waarschuwingstekst zal komen te staan. Ze stellen dat loterijen niets te maken hebben met gokken, hoewel ze in onderzoeken doorgaans wel als gokspel worden meegenomen, zij het met een kleiner risico op verslaving dan bij online gokken.

De loterijen geven echter geen onderbouwing waarom zij denken dat er minder gespeeld zal worden als de waarschuwing wordt toegevoegd. De experts zijn juist van mening dat de waarschuwing bij loterijen niet zal leiden tot minder verkochte lootjes, maar deze claim wordt ook niet onderbouwd. Zij benadrukken dat de waarschuwingsteksten mensen bewuster maken van de risico's van gokken.

Uit mail- en appverkeer blijkt dat ambtenaren van het ministerie van Justitie met deze kwestie in hun maag zitten. Ze bespreken intern de procedure om een nieuwe tekst te kiezen en noemen het een "drama". Hoewel ambtenaren neigen naar een andere waarschuwing waarin het woord gokken niet voorkomt, vermoeden zij dat het Trimbos-instituut, dat de opdracht kreeg om de procedure te begeleiden, dit niet ziet zitten.

De lobby van de loterijen bij de Tweede Kamer valt ambtenaren op. Ze stellen vast dat de loterijen gebruikmaken van de sport en goede doelen om hun belangen te behartigen.

Op het laatste moment krijgen loterijen steun van de VVD. Kamerlid Rudmer Heerema dient een motie in om voor de loterijen een uitzondering te maken. Deze motie wordt aangenomen met ste