Renteverhoging van studieleningen zorgt voor zorgen onder studenten

Gepubliceerd op 11/10/2023 23:00 in Economie

De rente voor leningen van studenten zal per 1 januari 2024 meer dan vijf keer zo hoog worden. Momenteel bedraagt de rente 0,46 procent, maar vanaf volgend jaar zal dit stijgen naar 2,56 procent. Deze nieuwe rente zal ook gelden voor mbo'ers, die momenteel een rente van 1,78 procent hebben. De verhoging is een gevolg van de stijgende rente die de overheid moet betalen op leningen.

Deze rentestijging zal ervoor zorgen dat bepaalde groepen (oud-)studenten in de toekomst meer moeten gaan terugbetalen. Studentenorganisaties maken zich hierover zorgen. "Het collegegeld stijgt, de koopkrachtmaatregel wordt niet verlengd. Studenten krijgen met de ene klap na de andere te maken," zegt Demi Janssen, voorzitter van het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO). "En nu ook oud-studenten. Dit is echt niet niks."

Bij het aflossen van een studieschuld geldt er een rentevaste periode van vijf jaar. Hbo- en wo-studenten hebben sinds de invoering van het leenstelsel 35 jaar de tijd om hun schuld af te betalen, en vanaf volgend jaar geldt dit ook voor mbo'ers.

Sinds het studiejaar 2015/2016 ontvangen de meeste studenten geen studiefinanciering meer, als gevolg van de invoering van het leenstelsel. Sindsdien is de totale studieschuld verdubbeld. Een deel van deze zogenaamde "pechgeneratie" krijgt nu dus ook te maken met een aanzienlijk hogere rente. Het leenstelsel is inmiddels teruggedraaid en sinds dit jaar ontvangen studenten weer een basisbeurs.

Demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs begrijpt de zorgen van studenten en wil als kabinet financiële rust bieden aan studenten. Hij wijst op de basisbeurs, de verruimde aanvullende beurs en de energietoeslag voor bepaalde studenten. Daarnaast benadrukt Dijkgraaf dat DUO rekening houdt met de situatie van studenten bij het bepalen van de maandelijkse aflossing. "Als je bijvoorbeeld weinig inkomen hebt, betaal je ook weinig terug." De minister biedt echter geen oplossing voor de pechgeneratie.

De renteverhoging heeft veel studenten en bezorgde ouders verrast. "Onze eerste gedachte was: Hoe kan dit? En dat is ook wat we van studenten en hun bezorgde ouders horen," zegt Elisa Weehuizen van de Landelijke Studentenvakbond (LSVB). Dit zorgt voor verbazing omdat de overheid aan jongeren had gecommuniceerd dat zij een voordelige lening zouden afsluiten.

"We hadden verwacht dat de rente altijd nul zou blijven. Bij de 0,46 procent van vorig jaar waren veel mensen al geschokt. Met deze renteverhoging worden juist de studenten getroffen die afhankelijk waren van de lening om hun studie en huur te kunnen betalen," zegt Weehuizen. "Dit heeft een zeer nadelig effect op de toegankelijkheid van het onderwijs."

Studentenorganisaties pleiten voor een maximumrentetarief voor studieschulden. "Studenten leven nu elk jaar in onzekerheid," zegt ISO-voorzitter Janssen. "Het lijkt wel alsof ze bij het afsluiten van een lening moeten loten welke rente ze zullen krijgen."