Toename premantelzorgwoningen in gemeenten biedt oplossing voor woningnood

Gepubliceerd op 30/09/2023 11:00 in Economie

In steeds meer Nederlandse gemeenten is het de afgelopen jaren gemakkelijker geworden voor familieleden om samen in een huis of op een kavel te gaan wonen. Uit een rondgang van de NOS blijkt dat veel gemeenten 'premantelzorgwoningen' toestaan. Momenteel is het al mogelijk om zonder vergunning een mantelzorgwoning te bouwen, maar daarvoor is wel een medische verklaring vereist. De premantelzorgwoningen zijn bedoeld voor mensen die in de toekomst verwachten mantelzorg nodig te hebben. Voor deze woningen is wel een vergunning nodig, maar geen medische verklaring. Veel gemeenten stellen echter wel specifieke eisen aan de vergunning, zoals het bereiken van de AOW-leeftijd of het aannemelijk maken van de behoefte aan mantelzorg in een gesprek met de gemeente.

Hoewel de premantelzorgwoning in veel gemeenten nog in de kinderschoenen staat en er tot nu toe nauwelijks vergunningen zijn verleend, is het relatief populair in de gemeente Peel en Maas. Hier zijn al dertig vergunningen uitgegeven. Wethouder Rob Wanten verklaart dat de populariteit te danken is aan het feit dat Peel en Maas een plattelandsgemeente met grote huizen en kavels is. Desondanks benadrukt hij dat het slechts een druppel op een gloeiende plaat is in de aanpak van de moeilijke woningmarkt.

Naast het toestaan van premantelzorgwoningen, bieden steeds meer gemeenten ook mogelijkheden voor woning- of kavelsplitsing. Onafhankelijk kenniscentrum voor stedelijke ontwikkeling, Platform 31, heeft vastgesteld dat minstens dertig gemeenten soepeler omgaan met deze mogelijkheden. Zo staat de gemeente Leudal geen premantelzorgwoningen toe, maar wel woning- en kavelsplitsing. Wethouder Robert Martens geeft aan dat er tot nu toe tien vergunningsaanvragen zijn binnengekomen.

De versoepelingen zijn een spannende stap voor gemeenten, aangezien de bestemmingsplannen de bouw van een tweede woning in de achtertuin eigenlijk niet toestaan. Ook het aanbouwen van een woning voor zelfstandig wonen is op veel plaatsen verboden. Door af te wijken van de regels, kunnen gemeenten echter twee doelen dienen. Ze geven ouderen de mogelijkheid om langer thuis te blijven wonen, zoals het ministerie van Volksgezondheid graag ziet, en dragen op kleine schaal bij aan het verminderen van de woningnood.

Toch brengt de versoepeling van de regels ook risico's met zich mee. Huiseigenaren kunnen proberen hun woning en grond voor meer geld te verkopen via deze route. Om speculatie te voorkomen, willen gemeenten zoals Peel en Maas en Leudal goed zicht houden op wie de nieuwe inwoners worden. Zo moeten aanvragers aantonen dat er daadwerkelijk een woning wordt geplaatst en wie erin zal wonen. Hierdoor wordt de woonomgeving beschermd en blijft de charme van de dorpen behouden.

Voor wat betreft de premantelzorgwoningen vormt dit minder een probleem. Net als mantelzorgwoningen moeten deze worden verwijderd wanneer de mantelzorg niet meer nodig is. De familie Kremers heeft zelfs al plannen om het chalet in de tuin van hun dochter naar Spanje te verplaatsen en er een vakantiewoning van te maken, mocht hun moeder komen te overlijden.