Inflatie in september licht gestegen, maar vertekend beeld door nieuwe rekenmethode

Gepubliceerd op 29/09/2023 16:00 in Economie

In september 2023 is de inflatie in Nederland verder teruggelopen. Uit een voorlopige berekening van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het inflatiecijfer nu op 0,2 procent staat. Dit betekent dat het gemiddelde prijspeil in september 2023 0,2 procent hoger lag dan een jaar geleden, in september 2022.

Sinds oktober 2022 is de inflatie aan het dalen, met uitzondering van de maand mei. De daling van de inflatie heeft voornamelijk te maken met de prijsverlaging van brandstof, die maar liefst 38 procent goedkoper is dan een jaar geleden. Met name de prijs van gas heeft een sterke invloed op de afvlakking van de inflatie. De prijzen van boodschappen liggen daarentegen nog steeds 10 procent hoger dan een jaar geleden.

De verwachting dat de prijzen minder hard zouden stijgen dan een jaar geleden, is niet verrassend. In september 2022 bereikte de inflatie namelijk een recordhoogte van 14,5 procent, voornamelijk als gevolg van de stijgende energieprijzen.

Het CBS hanteert sinds juni een nieuwe rekenmethode, waardoor de recente cijfers niet direct vergelijkbaar zijn met die van een jaar geleden. De nieuwe methode geeft een realistischer beeld van de gemiddelde kostenstijgingen voor de Nederlandse bevolking. Op 10 oktober zal het CBS het definitieve inflatiecijfer publiceren.

Het wisselen van de rekenmethode roept echter vragen op, met name nu het inflatiepercentage zo laag uitvalt. Volgens Hugo Erken, hoofdeconoom Nederland van Rabobank, zorgt dit voor veel verwarring. Als de inflatie van september 2022 opnieuw wordt berekend met de nieuwe methode, komt Erken uit op een inflatiecijfer van 7,8 procent in plaats van 14,5 procent.

Erken benadrukt dat belangrijke beslissingen zijn genomen op basis van te hoge inflatiepercentages. Hij noemt onder andere de invoering van het prijsplafond en de looneis van de vakbond. Erken stelt dat vorig jaar overhaaste steunmaatregelen werden genomen, omdat werd gedacht dat de koopkracht van huishoudens sterk zou dalen. In de praktijk viel dit echter mee.

Volgens Erken zou het inflatiecijfer dit jaar juist hoger uitvallen als het prijspeil van september 2022 naar beneden zou worden bijgesteld. Rabobank verwacht een inflatiecijfer van 7,5 procent voor september 2023. Erken waarschuwt dat het lage inflatiepercentage dat het CBS nu noemt, een vertekend beeld geeft van de werkelijke economische situatie. Hij benadrukt dat mensen het relatief zwaar hebben en maandelijks hoge rekeningen moeten betalen, wat ze wel degelijk in hun portemonnee voelen. Erken verwacht dat de vertekening van het beeld nog zal aanhouden en dat de CBS-inflatiecijfers na oktober weer zullen stijgen, omdat de energieprijzen vanaf november 2022 juist weer goedkoper werden.