Mensen in IJmond hebben verhoogde gezondheidsrisico's door uitstoot Tata Steel, blijkt uit RIVM-rapport

Gepubliceerd op 23/09/2023 06:00 in Economie

Uit een omvangrijk rapport van het RIVM blijkt dat de uitstoot van Tata Steel ervoor zorgt dat mensen die in de IJmond wonen een verhoogde kans hebben om ziek te worden. Voor het eerst is er gekeken naar de uitstoot van alle bedrijfsonderdelen die gezondheidsklachten kunnen veroorzaken. Eerdere onderzoeken richtten zich slechts op een deel van het bedrijf of een deel van de uitstoot. Door verschillende disciplines te combineren, kan nu een nieuw beeld worden gevormd van de risico's voor de gezondheid in de buurt van de staalfabriek.

In het rapport wordt voor het eerst op deze schaal een direct verband aangetoond tussen de uitstoot van Tata Steel en gezondheidsproblemen. Vooral inwoners van Wijk aan Zee ervaren aanzienlijke overlast. De uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide door de fabriek zorgt ervoor dat mensen die in Wijk aan Zee wonen gemiddeld 2,5 maand minder lang leven. Onderzoeker Leendert Gooijer van het RIVM benadrukt dat Tata Steel een aanzienlijke bijdrage levert aan de luchtconcentraties in de omgeving, soms zelfs met tientallen procenten.

Ook inwoners van Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwijk en Heemskerk hebben een verhoogd risico op gezondheidsproblemen. Het risico is het laagst in Heemskerk, waar de levensverwachting een halve maand korter is.

Het RIVM heeft gekeken naar de huidige uitstoot van Tata Steel en de impact hiervan op de toekomstige situatie waarin mensen levenslang aan de uitstoot worden blootgesteld.

Het rapport wijst ook op andere gezondheidsproblemen. Zo hebben inwoners van Wijk aan Zee tot 4 procent meer kans op longkanker en kinderen in de buurt van Tata Steel hebben een verhoogde kans op astma. Daarnaast kan de uitstoot volgens het onderzoeksinstituut neurologische schade veroorzaken, wat kan leiden tot een lager IQ.

De directie van Tata Steel is geraakt door de bevindingen van het RIVM. Het bedrijf benadrukt echter dat er al veel verbeteringen zijn doorgevoerd en dat de uitstoot van fijnstof de afgelopen jaren is verminderd. Tata Steel wil de komende jaren doorgaan met staalproductie in de IJmond en is bereid om samen met alle betrokken partijen te werken aan het nemen van volgende stappen.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen noemt de uitkomsten van het rapport niet acceptabel en voelt een zorgplicht om de situatie te verbeteren. Ze benadrukt dat het kabinet met een expertgroep zal kijken naar maatregelen om de gezondheid van omwonenden te verbeteren. Ook wordt er nog gekeken naar een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, waarop de regels voor Tata Steel mogelijk strenger kunnen worden.

De Dorpsraad Wijk aan Zee ziet het rapport als bevestiging van hun vermoedens en vindt dat de politiek moet ingrijpen door een deel van de fabriek direct te sluiten. De staatssecretaris is echter niet van plan om direct maatregelen te nemen en benadrukt dat er wel stappen worden gezet.

Het is duidelijk dat de uitstoot van Tata Steel zorgt voor verhoogde gezondheidsrisico's in de IJmond. Het is aan de betrokken partijen om samen te werken en maatregelen te nemen om de gezondheid van de omwonenden te verbeteren. Het kabinet zal hierbij een rol spelen en mogelijk de regels voor Tata Steel aanscherpen om de situatie te verbeteren.