Duitse economie in recessie: zorgen over mkb en auto-industrie
Gepubliceerd op 23/09/2023 00:00 in Economie
De Duitse economie bevindt zich in een diepe recessie en zal dit jaar naar verwachting met 0,4 procent krimpen. Vooral het midden- en kleinbedrijf (mkb) en de auto-industrie worden hard getroffen, beide sectoren vormen immers de motor van de Duitse economie. Helaas lijkt de regering onder bondskanselier Olaf Scholz (SPD) niet met concrete oplossingen te komen, wat het vertrouwen van burgers en ondernemers doet verdampen.
Er heerst momenteel een collectief pessimisme in Duitsland, zoals benoemd door Marcel Fratzscher, de president van het gerenommeerde Deutsche Institut für Wirtschaftsforschung (DIW). Dit pessimisme zorgt ervoor dat niemand nog durft te investeren. Fratzscher vreest dat Duitsland opnieuw "de zieke man van Europa" kan worden, zoals in 2009 het geval was. Volgens hem staan de Duitse industrie en het mkb voor drie grote uitdagingen: het verminderen van de afhankelijkheid van China en buitenlandse leveranciers, en het versnellen van de energietransitie, aangezien Duitsland geen toegang meer heeft tot Russisch gas sinds het begin van de oorlog in Oekraïne.
De energietransitie, die onder voormalig bondskanselier Merkel werd ingezet, had juist sterk geleund op Russisch gas om een soepele overgang naar hernieuwbare energiebronnen mogelijk te maken. Het wegvallen van deze bron van energie vormt nu een extra uitdaging.
Het mkb, dat traditioneel gezien een sterke sector is in Duitsland, maakt zich ook grote zorgen. Sommige sectoren, zoals de bouwsector, hebben de afgelopen maanden te maken gehad met een halvering van hun inkomsten. Bij het bedrijf Amroc in Maagdenburg, dat al jaren succesvol gevelplaten produceert uit houtsnippers, is de omzet plotseling met vijftig procent gedaald. Directeur Holger Arnold geeft aan dat het personeel nu nog maar twee tot drie weken per maand werkt en dat er geen verbetering in zicht is. Als er geen maatregelen worden genomen om de bouwsector weer op gang te brengen, zal het bedrijf over een jaar moeten sluiten.
Niet alleen de bouwsector, maar het gehele mkb klaagt over sterke omzetdalingen. Uit een enquête blijkt dat meer dan de helft van de mkb-bedrijven overweegt om Duitsland te verlaten, vanwege de slechte voorwaarden, bureaucratie en het gebrek aan vakkrachten. Als deze trend doorzet, zal niet alleen Duitsland, maar ook de hele EU de gevolgen hiervan ondervinden.
De regering moet snel actie ondernemen en signalen afgeven dat er op korte termijn veranderingen zullen plaatsvinden, aldus Hans-Jürgen Völz van de belangenorganisatie voor de Duitse middenstand. Helaas heeft de regering onder leiding van Scholz maar weinig concrete oplossingen. Het gebrek aan eenheid en interne onenigheid binnen de regeringspartijen zorgt ervoor dat er maar weinig vooruitgang wordt geboekt.
Hoewel Scholz een 'Duitsland-Pakt' heeft aangekondigd, zijn de plannen weinig concreet. Hanco Jürgens van het Duitsland-Instituut merkt op dat de oproep tot eenheid en gezamenlijke inspanning van Scholz niet wordt gesteund door zijn ministers, die het onderling oneens zijn. De Duitse politiek lijkt momenteel meer bezig te zijn met andere zaken, zoals de opkomst van de AFD. De druk op de politiek is enorm toegenomen door de economische dip, de oorlog in Oekraïne, het toenemende aantal vluchtelingen en de energiecrisis. Echter, de politiek lijkt vooral nerveus te zijn door de hoge peilingen van de AFD, die momenteel