Amerikaanse overheid begint rechtszaak tegen Google om vermeende monopoliepositie

Gepubliceerd op 12/09/2023 14:00 in Economie

Voor het eerst in 25 jaar gaat de Amerikaanse overheid een techgigant in de rechtszaal aanpakken vanwege een vermeende monopoliepositie. Ditmaal is Google het doelwit van de zaak, die vandaag van start is gegaan. De rechtszaak draait om de vraag of Google op illegale wijze zijn macht op de zoekmachinemarkt heeft gebruikt om concurrenten tegen te werken.

De zaak zal maar liefst tien weken duren en wordt met grote belangstelling gevolgd, aangezien het wordt gezien als een test voor de overheid om grote techbedrijven aan te pakken. Er is ook kritiek op de macht van andere techgiganten zoals Amazon, Apple en Meta.

Zowel de Amerikaanse overheid als Google hebben enorme belangen in deze zaak. Voor de overheid is het de eerste monopoliezaak in decennia en betreft het een zeer groot techbedrijf met een beurswaarde van meer dan 1600 miljard euro en een winst van 55 miljard euro vorig jaar. Dit betekent dat Google ongelimiteerde middelen heeft om de juridische strijd te voeren.

Daarnaast richt de zaak zich op misschien wel het bekendste stukje internet, namelijk de zoekmachine van Google. Wereldwijd heeft Google volgens marktonderzoeker Statcounter een marktaandeel van 91 procent, wat aantoont hoe populair de zoekmachine is onder consumenten.

Dit maakt de zaak van cruciaal belang voor Google. Hoewel het nog lang kan duren voordat er een uitspraak komt, kunnen de consequenties enorm zijn als de overheid wint. Volgens The New York Times werken honderden medewerkers van Google mee aan de zaak, zijn er drie grote advocatenkantoren betrokken en besteedt het bedrijf miljoenen euro's aan juridische kosten en lobbyisten.

De essentie van de aanklacht tegen Google is dat het exclusieve overeenkomsten heeft gesloten om het gebruik van zijn zoekmachine te waarborgen. Hierbij gaat het om afspraken die voorkomen dat alternatieve zoekmachines worden geïnstalleerd of dat Googles zoek-app kan worden verwijderd.

Voorbeelden hiervan zijn de deals met telefoonfabrikanten, browsermaker Mozilla en de langlopende overeenkomst tussen Apple en Google. Laatstgenoemde betaalt miljarden euro's aan Apple om de standaard zoekmachine te zijn in de Safari-browser.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie stelt, samen met elf Amerikaanse staten, dat deze constructies de consument 'schade toebrengen' doordat de kwaliteit van zoekresultaten afneemt, met name op het gebied van privacy, en de keuze en innovatie beperken. Daarnaast kan Google volgens het ministerie hogere tarieven aan adverteerders vragen.

Google's top-jurist, Kent Walker, noemt de zaak echter "enorm gebrekkig". Het bedrijf zal betogen dat er meer dan ooit alternatieve manieren zijn om te zoeken, zoals TikTok, Reddit, Instagram, Spotify, Amazon en ChatGPT. Daarnaast wil Google de zoekmarkt anders definiëren, niet als een strijd tussen Google, Bing en DuckDuckGo, maar als een strijd tussen meerdere online platforms met zoekmogelijkheden.

Google wijst ook op uitspraken van Apple-topman Tim Cook, waarin hij Google's zoekmachine als "de beste" heeft genoemd. Bovendien stelt Google dat de exclusieve afspraken niet uniek zijn, aangezien Bing en Yahoo ook betalingen verrichten aan Apple en Mozilla. Daarnaast promoot Microsoft zijn eigen zoekmachine in de browser Edge.

Deze zaak is al drie jaar in voorbereiding en dit jaar is er nog een andere aanklacht bijgekomen over advertentietechnologie. Daarnaast voert Google in Europa al jaren een juridische strijd met de Europese Commissie, wat heeft geleid tot miljardenboetes en verplichte aanpassingen.

De zaak met de naam U.S. et al. v. Google kan nog jaren duren. Het is waars