Nooit eerder consensus onder landen over regels tegen belastingontwijking

Gepubliceerd op 10/09/2023 10:00 in Economie

139 landen bereiken overeenstemming over minimumtarief voor grote multinationals: Minstens 15% belasting over winst

Nooit eerder waren zoveel landen het eens over regels tegen belastingontwijking. In totaal hebben 139 landen een consensus bereikt over de invoering van een minimumtarief voor grote multinationals. Vanaf volgend jaar zullen deze bedrijven ten minste 15 procent belasting over hun winst moeten betalen.

De gevolgen van deze nieuwe regels houden de betrokken bedrijven momenteel bezig, terwijl de landen zich richten op de implementatie en uitvoering ervan. Annelien Dessauvagie, tax partner bij accountantskantoor EY, noemt dit "de belangrijkste regelgeving uit de geschiedenis van het internationaal belastingrecht".

Minimumbelasting voor grote multinationals

De minimumbelasting is van toepassing op ondernemingen met een wereldwijde omzet van 750 miljoen euro of meer. Naar schatting vallen zo'n 3000 Nederlandse bedrijven onder deze regeling. Deze bedrijven zullen altijd ten minste 15 procent belasting over hun winst moeten betalen. Indien ze in het buitenland minder dan 15 procent belasting betalen, zal er in Nederland een aanvullende belasting verschuldigd zijn.

Om winsten te verschuiven naar landen met een laag belastingtarief zal voor bedrijven minder aantrekkelijk worden. Tevens zullen landen minder interesse hebben in het aantrekken van bedrijvigheid met een zeer laag belastingtarief. Doordat andere landen "bijheffing" tot 15 procent mogen invoeren, zullen landen met een tarief lager dan 15 procent staatsinkomsten mislopen.

Wereldwijd resultaat

Het effect van dit systeem lijkt nu al merkbaar te zijn. Diverse landen in het Midden-Oosten, waaronder de Verenigde Arabische Emiraten, voeren voor het eerst een winstbelasting in. Zelfs Bermuda, een bekend belastingparadijs, overweegt om grote bedrijven te belasten met 15 procent over de winst.

Naar verwachting zal dit nieuwe systeem wereldwijd jaarlijks 220 miljard dollar aan belastinginkomsten opleveren. Voor Nederland wordt geschat dat dit jaarlijks neerkomt op 466 miljoen euro. Om de nieuwe regels te handhaven zal de Belastingdienst 65 extra medewerkers aannemen.

Niet alleen voordelen

Hoewel dit systeem effectief is, heeft het ook een keerzijde. Edwin Visser van PwC benadrukt dat veel ontwikkelingslanden weinig baat zullen hebben bij deze wereldwijde minimumbelasting, omdat het moeilijker voor hen zal zijn om bedrijvigheid aan te trekken via een gunstig belastingtarief. Landen zoals Frankrijk en Duitsland, die een hoog belastingtarief hanteren, hebben zich het meest ingespannen voor deze wereldwijde minimumbelasting.

Bovendien zijn de regels erg complex en vereisen ze een goed georganiseerde belastingdienst voor een correcte uitvoering. Visser voegt eraan toe: "Wij nemen 65 mensen aan, maar veel landen kunnen zich dat absoluut niet veroorloven."

Voor multinationals die te maken krijgen met de minimumbelasting vormt dit een grote uitdaging. De complexiteit van de regels gaat gepaard met strikte administratieve verplichtingen. Veel bedrijven betalen momenteel al meer dan het minimumtarief van 15 procent in de meeste landen. Om aan te tonen dat ze aan de regels voldoen, zullen deze bedrijven extra kosten moeten maken voor het verzamelen en ordenen van de benodigde gegevens. Uiteindelijk worden deze kosten vaak doorberekend aan de consument.

Positieve ontwikkeling

Ondanks de uitdagingen die de nieuwe regels met zich meebrengen, beschouwen Visser en Dessauvagie de wereldwijde minimumbelasting als een positieve ontwikkeling. Deze regels