Belgische spaarders massaal geïnteresseerd in staatsbons, maar kritiek neemt toe

Gepubliceerd op 06/09/2023 12:01 in Economie

Belgische spaarders hebben massaal interesse getoond in staatsbons als alternatief voor de lage spaarrentes in het land. Minister Van Peteghem van Financiën beschouwt dit als een "krachtig signaal" en een "duidelijke roep om respect richting de bankensector". Bijna 22 miljard euro werd in een week tijd geïnvesteerd in staatsbons, wat neerkomt op bijna 7 procent van het totale spaargeld van Belgische spaarders. Banken hebben zelfs extra medewerkers moeten inschakelen om klanten te ondersteunen die staatsbons wilden kopen.

Hoewel de minister dit succes viert, groeit ook de kritiek op staatsbons. Sommige waarnemers beweren dat de Belgische overheid wellicht een nieuw probleem heeft gecreëerd in plaats van een bestaand probleem op te lossen. Banken lijken namelijk niet in paniek te zijn over het verlies van spaargeld. Sterker nog, sommige banken verlagen juist hun spaarrentes. Axa, Argenta, Beobank en Deutsche Bank hebben bijvoorbeeld een tijdelijke hogere rente van 2,81 procent op een termijnrekening van een jaar ingetrokken. Grote banken zoals BNP Paribas Fortis en ING hebben echter aangegeven dat zij geen plannen hebben om iets aan hun rentes te veranderen. Op gewone spaarrekeningen blijft de rente ongeveer een half procent.

Minister Van Peteghem lijkt niet van plan om de spaarrente in België los te laten. Hij kwam met staatsbons nadat coalitiepartij Vooruit had gepleit voor een wet die banken verplicht om de rente op reguliere spaarrekeningen te koppelen aan de beleidsrente van de Europese Centrale Bank. Van Peteghem stelt dat banken nu gehoor moeten geven aan de ontevreden spaarders. Hij hint zelfs op een mogelijke tweede ronde met staatsbons in december om de concurrentie binnen de bankensector te waarborgen.

Nu moet Van Peteghem nog beslissen wat er met de opgehaalde 22 miljard euro zal gebeuren. Hij geeft aan dat er dit jaar voor 10,4 miljard euro minder aan staatsobligaties uitgegeven hoeft te worden. Om geen verlies te lijden, zal de Belgische overheid het geld waarschijnlijk ergens moeten beleggen.

In vergelijking met Nederland liggen de spaarrentes in België aanzienlijk lager. Nederlandse grote banken bieden momenteel 1,5 procent rente op vrij opneembare spaarrekeningen. Hoewel een vergelijkbare Nederlandse obligatie niet aan de orde is, heeft ook de Tweede Kamer in Nederland kritiek geuit op de spaarrente en de hoge winsten van banken. Minister Kaag van Financiën heeft de grote banken en de Nederlandse Vereniging van Banken aangespoord om aandacht te besteden aan hun maatschappelijke rol met betrekking tot de hoogte van de spaarrentes. Ze benadrukte dat de trage doorwerking van de ECB-rente vragen oproept. De banken hebben beloofd om beter uit te leggen waarom de spaarrente niet direct meestijgt met de ECB-rente.

Het blijft afwachten hoe de situatie zich verder zal ontwikkelen, zowel in België als Nederland, met betrekking tot de spaarrentes en de reacties van de banken. Minister Kaag heeft aangegeven de ontwikkelingen nauwlettend te blijven volgen en ook internationale perspectieven in overweging te nemen.