Gebrekkige klantcontrole bij de Volksbank zorgt voor tik op de vingers van DNB en boete van ECB

Gepubliceerd op 29/08/2023 23:00 in Economie

De Volksbank heeft te kampen met gebrekkige klantcontrole, waardoor het risico bestaat dat rekeninghouders betrokken zijn bij criminele activiteiten zoals het witwassen van geld met behulp van cryptomunten. Daarnaast is het intern niet duidelijk wanneer de alarmbellen moeten afgaan bij mogelijke risico's. Dit blijkt uit de details die vandaag zijn vrijgegeven door De Nederlandsche Bank (DNB), nadat de staatsbank eerder deze maand al op de vingers werd getikt vanwege tekortkomingen op het gebied van anti-witwasregels.

Het probleem draait om het ontbreken van een duidelijk kader, genaamd Systematische Integriteitsrisicoanalyse, waarin het moederbedrijf van SNS, ASN, Regiobank en BLG Wonen de risico's van klanten kan opmerken. Hierin moet worden vastgelegd welk type klanten de bank wil aantrekken en hoe zij hiermee omgaat. Dit is met name van belang voor klanten die beleggen in cryptomunten of geld overboeken naar risicovolle landen. DNB heeft echter vastgesteld dat er geen diepgaande analyse wordt uitgevoerd om een goed beeld te krijgen van klanten die mogelijk een verhoogd risico vormen.

Daarnaast heeft de Volksbank ook moeite om bij te houden in welk land klanten precies verblijven, welke producten en diensten zij afnemen en waar hun geld vandaan komt en naartoe gaat. De klantanalyse van de bank wordt als onvoldoende diepgaand beschouwd. Het is bijvoorbeeld onduidelijk welke risico's de bank loopt bij geldtransacties van schimmige landen en evenmin is bekend hoeveel klanten er wonen in hoogrisico-landen.

DNB heeft in juni vorig jaar al melding gekregen van de gebrekkige klantcontrole bij de Volksbank, wat in strijd is met de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Na grondig onderzoek werd de bank in maart op de hoogte gesteld van de constatering van DNB. In juni volgde een officiële tik op de vingers in de vorm van een aanwijzing. Opmerkelijk genoeg verzocht de Volksbank DNB om de aanwijzing niet openbaar te maken, uit vrees voor negatieve gevolgen voor het herstel van de bank. Toen dit verzoek werd afgewezen, heeft de bank zelf de aanwijzing bekendgemaakt bij de publicatie van de halfjaarcijfers.

De Volksbank heeft uiteindelijk geen bezwaar gemaakt tegen de aanwijzing en heeft aangegeven er alles aan te zullen doen om de tekortkomingen te herstellen, zoals topman Martijn Gribnau ook heeft benadrukt. De bank moet dit vóór 1 april volgend jaar realiseren, waarna wordt beoordeeld of er ook een boete zal worden opgelegd.

De Volksbank is niet de enige bank die moeite heeft met het voorkomen van witwaspraktijken. Ook ING, ABN Amro en Rabobank hebben hiermee te maken. Voor de Volksbank is de tik op de vingers echter extra gevoelig, gezien het feit dat de bank volledig in staatshanden is. ABN Amro is voor de helft in handen van de overheid.

Vandaag heeft de Europese Centrale Bank (ECB) bekendgemaakt dat de Volksbank een boete heeft gekregen voor gebrekkige controle van overboekingen naar regionale banken in Zwitserland, bekend als kantonnale banken. De boete bedraagt bijna 4,5 miljoen euro. De Volksbank heeft deze overtreding zelf gemeld en heeft al een reservering gemaakt voor de boete, die naar eigen zeggen ook al is betaald aan de ECB.