Lage waterstanden in Panamakanaal zorgen voor vertragingen in scheepvaartverkeer

Gepubliceerd op 25/08/2023 00:00 in Economie

Aan beide zijden van het Panamakanaal ontstaat een file van schepen die wachten op toegang tot het kanaal. De lage waterstanden als gevolg van droogte zorgen voor grote vertragingen in het scheepvaartverkeer.

Het Panamakanaal is een belangrijke vaarroute tussen de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan. Het kanaal ligt boven de zeewaterspiegel, waardoor er veel water nodig is om schepen door het kanaal te laten passeren. Momenteel mogen er niet meer dan 32 schepen per dag gebruik maken van het kanaal, terwijl dit normaal gesproken gemiddeld 36 schepen zijn.

Van deze verlaagde capaciteit mogen slechts tien megaschepen passeren. Daarnaast kunnen containerschepen, bulkcarriers en tankers ook minder vracht vervoeren vanwege de beperkte diepgang. Dit heeft grote gevolgen voor het scheepvaartverkeer, zoals Edwin Asveld van TransHeroes, een logistiek bedrijf dat containers boekt op vrachtschepen, benadrukt: "Er liggen nu heel veel schepen te wachten. En dat zie je niet vaak."

Panama bevindt zich momenteel in het regenseizoen, maar tot nu toe is er weinig regen gevallen. Deze regen is nodig om voldoende zoet water te leveren aan het Panamakanaal, dat door bergen loopt. Daarnaast is het Gatúnmeer ook van belang voor de drinkwatervoorziening in het land.

Bij de vernieuwing van het Panamakanaal bedacht een Nederlands ingenieursbureau een methode om zo min mogelijk zoet water te verspillen via de sluizen. Per schip is er echter nog steeds honderden miljoenen liters water nodig om de sluizen te passeren. Door het gebrek aan regenval en het warme weer, wat veroorzaakt wordt door het weerfenomeen El Nino, verdampt er meer water uit de stuwmeren. Hierdoor lijken de echte problemen voor het Panamakanaal nog te moeten komen, aangezien de jaarlijkse droge periode in december nog moet beginnen. "Het kan nog maanden duren voordat dit probleem is opgelost. Het Gatúnmeer moet nu echt worden gevuld", aldus NOS-weerman Peter Kuipers Munneke.

Hoewel de gevolgen tot nu toe beperkter zijn, doet de Panamadroogte denken aan de blokkade van het Suezkanaal in 2021, waarbij een groot deel van het mondiale scheepvaartverkeer stil kwam te liggen. Hoewel schepen momenteel nog steeds door het Panamakanaal kunnen varen, wordt het goederentransport steeds meer beïnvloed door de beperkte capaciteit.

Het aantal schepen dat wacht voor het kanaal neemt de afgelopen dagen wel iets af, meldt persbureau Reuters. Dit komt doordat de beheerder van het Panamakanaal, de Panama Canal Authority, iets soepeler wordt met het doorlaten van schepen. Daarnaast kiezen sommige schepen ervoor om te varen of gewoonweg om te keren.

Omvaren is echter geen eenvoudige oplossing, aldus Cees de Keijzer, voorzitter van de World Ship Society Rotterdam en voormalig schipper door het Panamakanaal. Afhankelijk van de grootte van het schip kan het omvaren via Chili wel 23 dagen duren. Sommige containerschepen lossen hun vracht aan de kant van de Stille Oceaan, waarna deze per trein naar de Atlantische Oceaan wordt vervoerd en op een ander schip wordt overgeladen. Deze oplossing heeft echter beperkingen en brengt ook extra kosten met zich mee.