Onderzoek naar inkoopbeperkingen voor winkels kan consumenten benadelen

Gepubliceerd op 07/08/2023 13:00 in Economie

Het kabinet is een onderzoek gestart naar inkoopbeperkingen voor winkels, zoals supermarkten, drogisterijen en elektronicaketens. Deze beperkingen, opgelegd door Europese fabrikanten en leveranciers, kunnen ervoor zorgen dat winkels hun inkopen niet over de grens kunnen doen. Hierdoor bestaat het risico dat consumenten duurder uit zijn.

De Nationale Winkelraad van MKB-Nederland, het Centraal Bureau voor Levensmiddelenhandel (CBL) en de Raad Nederlandse Detailhandel (RND) hebben het kabinet opgeroepen om actie te ondernemen. Volgens deze belangenorganisaties leggen producenten restricties op aan distributeurs en retailers, waardoor zij verplicht zijn om hun inkopen te doen in specifieke gebieden of bij bepaalde partners. Hierdoor kunnen ze niet altijd profiteren van de gunstigste prijzen.

Deze beperkingen in de levering kunnen leiden tot prijsverschillen tussen verschillende EU-lidstaten. Zowel consumenten als retailers kunnen hierdoor benadeeld worden. Daarom pleiten de belangenorganisaties voor regelgeving die deze restricties verbiedt.

Het feit dat Nederlanders die dicht bij de Duitse grens wonen vaak boodschappen in Duitsland doen, omdat bepaalde producten daar goedkoper zijn, onderstreept dit probleem. Zo kost een liter cola bijvoorbeeld 1,50 euro in Nederland, terwijl dezelfde cola bij de Duitse supermarktketen Edeka slechts 1,07 euro kost. Ook producten als chocopasta, ketchup en shampoo zijn goedkoper in Duitsland.

Uit onderzoek van de Europese Commissie uit 2020 blijkt dat consumenten in totaal wel 14,1 miljard euro kunnen besparen als deze inkoopbeperkingen worden opgeheven. Dit gaat ervan uit dat consumenten direct profiteren van lagere inkoopprijzen en dat winkels geen extra marge nemen.

Een ander aspect dat meespeelt is de Europese regelgeving met betrekking tot etiketten. In Europa moeten de labels op producten begrijpelijk zijn voor consumenten in het land waar het product wordt verkocht. Online supermarkt Picnic kwam eerder dit jaar in het nieuws omdat het goedkopere Duitse varianten van bepaalde producten verkocht. Het bedrijf mocht dit alleen doen als het de labels naar het Nederlands aanpaste.

Door deze regels voor etiketten zijn fabrikanten genoodzaakt om verschillende versies van hun producten te maken voor elk EU-land waarin ze verkopen. Naast eventuele beperkingen van leveranciers, is het voor retailers dus lastig om dezelfde producten uit andere EU-landen te importeren.

Minister Adriaansens van Economische Zaken heeft in een Kamerbrief aangegeven zich bewust te zijn van de mogelijke prijsstijgingen als gevolg van deze belemmeringen. Daarom heeft ze consultancybedrijf Ecorys opdracht gegeven om de situatie te onderzoeken. De resultaten van dit onderzoek worden eind dit jaar verwacht.