Werken in de ouderenzorg: toenemende werkdruk en nijpende situaties in verpleeghuizen

Gepubliceerd op 29/07/2023 01:00 in Economie

Zorgorganisaties waarschuwen dat de werkdruk in de ouderenzorg de komende jaren zal toenemen, omdat de zorgtarieven niet volledig meestijgen. Dit leidt tot nijpende situaties in veel verpleeghuizen, zo vertellen tientallen zorgmedewerkers aan de NOS. Wat zijn de omstandigheden waarin zij momenteel hun werk moeten doen?

In de meeste verpleeghuizen is de ochtend het drukste moment van de dag. Zorgmedewerkers moeten hard werken om alle bewoners uit bed te helpen, aan te kleden en te voorzien van ontbijt en medicatie. Helaas zijn er in de afgelopen jaren op veel plaatsen diensten geschrapt, wat problemen veroorzaakt wanneer medewerkers ziek worden.

Zo vertelt een verzorgende uit Zuid-Holland: "Mensen worden bij ons soms weken niet gedoucht. En vanwege bezuinigingen op de was, mogen we ook niet meer met water en washandjes wassen. Nu gebruiken we alleen nog een doekje met crème. Dit betekent dat mensen soms weken achter elkaar alleen een laag crème op hun lijf krijgen."

In sommige gevallen moeten zorgmedewerkers kiezen wie ze in bed laten liggen. Vaak valt de keuze op mensen die zich niet goed kunnen uitdrukken of bezoek ontvangen. Een verzorgende uit Flevoland verklaart: "Dat is geen luiheid, maar we kunnen echt niet anders. We willen voorkomen dat boze familieleden verhaal komen halen."

Voor zorgmedewerkers die werkzaam zijn op meerdere verdiepingen van een verpleeghuis, wordt de zorgverlening nog moeilijker. Zo was een verzorgende tijdens de nachtdienst in haar eentje verantwoordelijk voor 24 ouderen, die verspreid waren over drie verschillende verdiepingen. Dit zorgde voor dilemma's, waarbij ze niet genoeg tijd had om iedereen te verzorgen. Ze vertelt: "Op de ene afdeling waren er allerlei incidenten, terwijl er op een andere verdieping iemand op sterven lag. De familie van die laatste persoon wilde mij graag wat vragen stellen, maar ik had gewoon geen tijd. Het verscheurde me."

Haar zorgorganisatie wilde geen extra personeel inzetten. Daarom besloot ze uiteindelijk om als zelfstandige zonder personeel (zzp'er) te gaan werken, zodat ze zelf haar werkplekken kan kiezen. Nu draait ze alleen nog maar nachtdiensten op locaties waar het rustiger is. "Ik heb nu tenminste de tijd om zelf wat te eten en drinken. Daarnaast kan ik normaal mensen te woord staan, met de huisarts overleggen en mensen begeleiden."

De afgelopen jaren is het aantal zzp'ers in de zorg sterk toegenomen. Dit heeft volgens de zorgmedewerkers die de NOS heeft gesproken grote gevolgen voor de kwaliteit van de zorg. Flexwerkers zijn vaak minder bekend met de situatie van bewoners en lezen niet altijd de relevante documenten, zoals overdrachten of zorgplannen. Daarnaast wordt het lezen van deze documenten vaak niet vergoed, waardoor dit in eigen tijd moet gebeuren.

Het gevolg is dat er veel fouten worden gemaakt. Zo vertelt een verzorgende uit Noord-Holland: "Soms kom ik 's ochtends binnen en kan ik de fouten oprapen. Medicijnen zijn niet gegeven, de kamer is een puinhoop en de ouderen hebben geslapen zonder bedhek."

Ook de wondzorg wordt soms verwaarloosd omdat dit dagelijks tijd kost. Verzorgenden schuiven deze taak vaak voor zich uit wanneer ze het druk hebben. Een verzorgende uit Flevoland vertelt: "Ik heb weleens linnen, dat bij smetplekken wordt gebruikt, dagenlang tussen huid