Zeescheepvaart moet verduurzamen en rechten kopen voor CO2-uitstoot
Gepubliceerd op 06/07/2023 20:00 in Economie
De zeescheepvaart, die goed is voor 90 procent van al het goederenvervoer, moet nu ook verduurzamen en rechten kopen om CO2-uitstoot te mogen veroorzaken. Vanaf volgend jaar zullen zeeschepen in Europa, net als de luchtvaart en de industrie, moeten betalen voor hun CO2-uitstoot. Momenteel vergaderen 175 landen onder leiding van de VN-organisatie voor de scheepvaart (IMO) in Londen over de invoering van een wereldwijde klimaatheffing op brandstof.
Tot nu toe was de zeescheepvaart vrijgesteld van klimaatmaatregelen, maar met de invoering van deze nieuwe regels moeten schepen snel overstappen op schonere brandstoffen. Momenteel vaart het grootste deel van de zeeschepen op vervuilende stookolie, terwijl maar een klein percentage gebruikmaakt van vloeibaar gas (lng). De internationale scheepvaart is verantwoordelijk voor drie procent van de wereldwijde CO2-uitstoot.
Onderzoeksbureau CE Delft stelt dat technische maatregelen kunnen helpen om de uitstoot direct te verminderen, zoals de installatie van zeilen naast de motor om gebruik te maken van de wind. Daarnaast kan langzamer varen en het gebruik van minder vervuilende olie ook bijdragen aan CO2-besparing. Op de lange termijn zal de scheepvaart moeten overstappen op duurzame brandstoffen, waarbij synthetische brandstoffen de enige haalbare optie lijken te zijn.
Maersk, de grootste containerrederij ter wereld, heeft al 25 schepen besteld die op methanol kunnen varen. Deze methanol is "groen" als het is geproduceerd met behulp van duurzame elektriciteit. De schepen zijn hybride en kunnen dus ook nog steeds gebruikmaken van stookolie en diesel.
In Nederland varen ongeveer 1.200 van de 2.300 zeeschepen onder Nederlandse vlag, meestal kustvaartschepen in Europa. De grote containerschepen van het voormalige Nedlloyd varen nu voor Maersk. Echter, volgend jaar zal de helft van de schepen aangesloten bij de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR) onderhevig zijn aan de Europese CO2-belasting. Dit zal vooral gelden voor middelgrote coasters vanaf 5000 ton. De KVNR is teleurgesteld dat deze belasting kleinere zeeschepen in kustgebieden belemmert om te verduurzamen.
De Nederlandse overheid heeft 210 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de verduurzaming van de maritieme sector, waaronder de ontwikkeling van 40 duurzame zeeschepen die op methanol of lng zullen varen, met afvang van CO2-uitstoot via de schoorsteen.
De KVNR pleit voor een klimaatneutrale scheepvaart in 2050 tijdens de IMO-vergadering in Londen. Het is echter nog onzeker of de voorstellen van de EU-lidstaten voor een wereldwijde brandstofheffing zullen worden goedgekeurd. China waarschuwt ontwikkelingslanden wereldwijd om tegen dit plan te stemmen, vanwege de "onrealistische" toename van transportkosten.
Er zijn verschillende meningen over de effecten van de CO2-heffing voor de zeescheepvaart. Volgens gegevens van de Nederlandse Emissieautoriteit (NEA) bedraagt de gemiddelde jaarlijkse kosten per schip ongeveer 1,2 miljoen euro. Onderzoeksbureau CE-Delft beweert echter dat de transportkosten in de zeescheepvaart tussen 2025 en 2029 met 61% zullen stijgen. Ondanks deze kostenverhoging benadrukt de KVNR dat de investeringen verdeeld worden over miljoenen consumenten en dat de impact op individuele prijzen beperkt zal zijn.
Het