Nederland verliest controle over transfermiljarden aan Frankrijk
Gepubliceerd op 06/07/2023 00:00 in Economie
Op 16 april 2020 zet een notaris in Amsterdam zijn handtekening onder de oprichtingsakte van de stichting FIFA Clearing House. Dit markeert de eerste formele stap om Nederland de controlepost te maken van alle transfermiljarden uit de voetbalwereld. Het plan, dat in 2018 ontstond binnen de FIFA, heeft als doel grote financiële hervormingen door te voeren op de losgeslagen transfermarkt. Intertrust NV wordt uiteindelijk gekozen als winnaar van de openbare aanbesteding en Amsterdam als standplaats van het Clearing House.
De bedoeling is dat alle transfersommen van professionele voetbalclubs wereldwijd via Amsterdam gaan. Het Clearing House zou het foute geld kunnen detecteren en ervoor zorgen dat elke club correct betaald wordt bij een spelerstransfer. Dit zou mogelijk tientallen banen opleveren in Nederland. Om deze transfersommen tijdelijk vast te houden tijdens het onderzoek, wordt er gezocht naar een bank die wil samenwerken. Echter, Nederlandse banken zijn terughoudend vanwege mogelijke witwaspraktijken en slechte ervaringen met geldstromen uit risicolanden.
Daarnaast bestaat er ook een dieper wantrouwen jegens de voetbalwereld binnen de banksector. In 2017 waarschuwde toezichthouder De Nederlandsche Bank al voor de risico's in de voetbalwereld, zoals gerommel met transfersommen en corruptie bij bonden en clubs. Rabobank besloot zelfs om geen profclubs meer als klant te accepteren. Dit alles maakte het voor Nederland moeilijk om het FIFA Clearing House te verwelkomen.
Hoewel FIFA tot het najaar van 2021 nog vertrouwen had in Amsterdam als locatie voor het Clearing House, veranderde dit. Vanwege bezorgdheid van Nederlandse banken over witwaspraktijken, besloot FIFA een 'plan B' uit te voeren. Frankrijk werd gekozen als nieuwe thuisbasis van het Clearing House. De goede contacten tussen FIFA en Parijs speelden hierbij een belangrijke rol. De witwaszorgen van Nederlandse banken creëerden een vicieuze cirkel die uiteindelijk leidde tot de ommezwaai naar Frankrijk.
Frans van Proosdij, met ervaring bij De Nederlandsche Bank en trustkantoor Citco, werd aangesteld als de gedroomde topman van het Clearing House. Echter, hij zal niet in Amsterdam werken zoals oorspronkelijk gepland. FIFA diende in november 2021 de benodigde vergunningen in bij Frankrijk en nog geen jaar later ging het Clearing House van start in Parijs. De transfers worden nu aangemeld bij het FIFA Clearing House in Parijs, waar onderzoek wordt gedaan naar de geldstromen.
Op 10 januari worden de Nederlandse bv en stichting van het Clearing House uitgeschreven. Parijs is nu definitief de controlekamer geworden voor de transfermiljarden in het voetbal. Deze verschuiving brengt echter ook witwasrisico's met zich mee. FIFA wil geen verdere informatie geven over de plotselinge verandering en benadrukt dat de keuze voor Frankrijk gebaseerd is op de financiële status van Parijs en andere factoren.