Minder leegstaande panden omgebouwd tot woningen dan gewenst

Gepubliceerd op 07/11/2025 20:00 in Economie

Het aantal leegstaande panden dat wordt omgebouwd tot woningen in Nederland neemt al jaren af. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat vorig jaar zelfs 10 procent minder panden werden getransformeerd dan het jaar ervoor. In totaal kwamen er 7900 getransformeerde woningen bij, wat aanzienlijk lager is dan het streefdoel van 15.000 woningen van het kabinet.

De reden voor de afname in transformaties is dat veel van de geschikte panden al zijn omgebouwd, waardoor er steeds minder overblijven. Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt bij de TU Delft, benadrukt dat niet alle leegstaande panden geschikt zijn om omgevormd te worden tot woningen, vanwege beperkingen zoals de locatie en omgevingseisen.

Om het doel van 100.000 nieuwe woningen per jaar te behalen, streeft het kabinet ernaar om 15 procent daarvan te realiseren door transformaties. Een Nationaal Transformatieplan is opgesteld om dit te bevorderen. De demissionaire woonminister heeft 150 miljoen euro vrijgemaakt voor woningtransformaties, met als doel ontwikkelaars te ondersteunen bij de financiering van transformatieprojecten.

Het ombouwen van niet-woningen naar woningen is volgens deskundigen maatwerk en brengt verschillende uitdagingen met zich mee, zoals omgevingseisen en gemeentelijke regelgeving. Tim van der Lugt, eigenaar van bouwbedrijf VDL, ervaart regelmatig vertraging en obstakels bij transformatieprojecten als gevolg van bezwaarschriften en procedures.

Met de invoering van de Omgevingswet is het verplicht geworden om de omgeving te betrekken bij transformatieplannen. Dit zorgt echter voor extra werk en tijdsverlies voor ontwikkelaars, zoals Van der Lugt, die te maken krijgen met bezwaren van omwonenden en belanghebbenden.

Daarnaast spelen investeerders een belangrijke rol in woningtransformatie, maar zij worden minder gestimuleerd door recente wetgeving die het minder aantrekkelijk maakt om leegstaande panden te verhuren. Desondanks zien experts nog potentie in woningtransformatie als een manier om meer woningen toe te voegen, zij het niet als oplossing voor het gehele woningtekort.