MKB-bedrijven klem door stijgende rentes bij investeringen

Gepubliceerd op 21/04/2023 05:00 in Economie

Het MKB heeft nog altijd te lijden onder de gevolgen van de crisisjaren. Terwijl grote bedrijven winst maken, hebben kleinere ondernemingen het moeilijk door stijgende productiekosten, de krappe arbeidsmarkt en de energierekening die steeds hoger wordt. Wanneer deze bedrijven willen investeren om toekomstbestendig te worden, worden zij vaak geconfronteerd met hoge rentes.

Bakker Wijnand Stegeman uit Laren bijvoorbeeld, die zijn winkel wilde uitbreiden en een chocolaterie wilde starten, zag door de energiecrisis zijn vaste lasten flink toenemen en stapte naar de bank om nieuwe, energiezuinige ovens te kunnen kopen. Hij kreeg te maken met een rente van 9 procent, wat niet te doen was. De bank legde de rente deels zo hoog omdat het risico dat Stegeman niet terugbetaalt groter is door zijn sterk gegroeide kosten, terwijl hij met zijn nieuwe ovens de energierekening juist wil drukken.

Om uit deze situatie te komen, vond Stegeman uiteindelijk een oplossing in stapelfinanciering. De gemeente, het bakkersfonds en een particuliere investeerder droegen ieder een deel bij en kwamen samen op een rente van 4,1 procent. Andere ondernemers hebben minder geluk en kunnen niet terecht bij de bank. Zij moeten op zoek naar alternatieve opties, zoals crowdfunding of investeringsfondsen. Tot een bedrag van 250.000 euro zijn deze alternatieve financiers al goed voor zo'n 40 procent van de markt.

Er zijn echter risico's verbonden aan deze alternatieve financieringsbronnen, zoals flitskredieten. Dit snel geld, waarvan je soms alleen een sms hoeft te versturen, heeft vaak torenhoge rentes. MKB-Nederland maakt zich dan ook zorgen en waarschuwt voor vertraging in de transitie die veel ondernemers doormaken doordat zij de investeringen die nodig zijn niet meer kunnen betalen.

Onderzoeker Lex van Teeffelen schat in dat van de bedrijven die geld willen lenen, 44 procent dit doet om te groeien en in principe gezond is. Een derde herstelt zich van de coronacrisis en slechts een kleine kwart van de ondernemers die op zoek zijn naar geld zit in financieel zwaar weer. De hoge energieprijzen en inkoopkosten zorgen echter voor weinig reserves bij veel ondernemers en het stapelen van problemen leidt tot angst bij banken om nog geld uit te lenen aan het MKB.

Volgens Ronald Kleverlaan, voorzitter van Stichting MKB Financiering, gaat het bij de verwachte faillissementen deels om bedrijven die vlak voor de coronacrisis op omvallen stonden, maar door overheidssteun overeind zijn gehouden. Nu die steun stopt, betekent dit ook het einde voor deze zombiebedrijven. Tegelijkertijd ontstaat er volgens Kleverlaan bij kleinere ondernemers een "giftige cocktail" van problemen die banken weerhouden om geld uit te lenen.