Opkoopverbod voor beleggers levert meer huizen op voor starters op de woningmarkt

Gepubliceerd op 19/06/2023 21:00 in Economie

Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UVA), de Erasmus Universiteit Rotterdam en het Kadaster blijkt dat het opkoopverbod voor beleggers gunstige effecten heeft voor starters op de woningmarkt. Zo’n 2000 woningen die anders in handen van beleggers zouden vallen, zijn vorig jaar naar starters gegaan. Het opkoopverbod houdt in dat een woning in de eerste vier jaar na aankoop niet verhuurd mag worden, waardoor beleggers die woningen kopen voor verhuur geweerd worden.

Het opkoopverbod wordt door tientallen gemeenten, waaronder de grote steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag, ingezet om starters op de woningmarkt meer kans te geven. Het onderzoek laat zien dat de maatregel effectief is geweest. Onderzoeker Marc Francke van de UVA verwacht dat het aantal woningen dat voor starters beschikbaar komt door het opkoopverbod nog verder zal toenemen.

Het opkoopverbod heeft volgens de onderzoekers geen waterbedeffect, wat betekent dat beleggers niet elders meer woningen opkopen als ze in bepaalde wijken geweerd worden. De dalende interesse van beleggers in woningen om te verhuren heeft ook andere oorzaken, zoals de verhoging van de overdrachtsbelasting en veranderingen in het puntenstelsel die verhuurders beperken in het vaststellen van de huurprijs.

Hoewel het opkoopverbod gunstig is voor kopers, heeft het als keerzijde dat er minder huurwoningen beschikbaar zijn. Dit raakt onder meer arbeidsmigranten, aangezien zij vaak op de lange wachtlijsten voor sociale huurwoningen staan en er minder woningen overblijven als beleggers geweerd worden. Ook de buurtsamenstelling verandert door het opkoopverbod, met minder niet-Nederlanders en een hoger gemiddeld inkomen en leeftijd van bewoners.

De onderzoekers hebben gezien dat in wijken waar het opkoopverbod geldt, de huurprijs van de overgebleven huurwoningen iets omhoog gaat. De maatregel lijkt daarmee niet alleen positief te zijn voor starters op de woningmarkt, maar ook bij te dragen aan het stabiliseren van de woningmarkt.