Huishoudens met middeninkomens houden meer over ondanks prijsstijgingen

Gepubliceerd op 28/05/2025 23:00 in Economie

Uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat huishoudens met een inkomen tussen de 21.000 en 70.000 euro in 2023 meer geld vrij te besteden hadden dan in 2019, ondanks sterke prijsstijgingen. Het gemiddelde besteedbare inkomen groeide met 10.000 euro tot 55.000 euro, terwijl de kosten voor vaste lasten en noodzakelijke uitgaven opliepen van 21.000 euro naar ruim 23.000 euro. Hierdoor daalde de lastenquote van 50 naar 46 procent.

De stijging van de uitgaven aan vaste lasten en noodzakelijke kosten is voornamelijk toe te schrijven aan hogere energieprijzen en duurdere boodschappen, terwijl woonlasten gemiddeld stabiel bleven. Door stijgende lonen hielden huishoudens uiteindelijk meer over.

Niet alle huishoudens profiteerden in gelijke mate van deze ontwikkeling. Zo bleek dat huurders gemiddeld genomen minder overhielden dan huiseigenaren, doordat zij een groter deel van hun inkomen besteedden aan vaste en noodzakelijke kosten. Het CPB merkte op dat huiseigenaren over het algemeen meer verdienen dan huurders.

Het CPB benadrukte dat overheidsmaatregelen, zoals de energietoeslag en compensatieregelingen, hebben bijgedragen aan het dempen van de stijgende lasten. Alle huishoudens ontvingen een compensatie van 380 euro en er werden extra regelingen getroffen voor mensen rond het sociaal minimum.

ABN Amro kwam vorige week tot een vergelijkbare conclusie op basis van een analyse van geanonimiseerde bankrekeninggegevens. Ook zij constateerden dat huishoudens de laatste jaren een kleiner deel van hun inkomen kwijt zijn aan vaste lasten, mede dankzij het overheidsbeleid. De analyse richtte zich echter niet op de uitgaven aan boodschappen.

De CPB-studie baseerde zich op een vergelijking van huishoudboekjes over de periode 2019 tot en met 2023, waarbij huishoudens met een besteedbaar jaarinkomen tussen de 21.000 en 70.000 euro werden beschouwd als middeninkomens. Onder vaste lasten vallen onder andere huur, hypotheeklasten en abonnementen, terwijl noodzakelijke uitgaven bijvoorbeeld de kosten voor boodschappen omvatten.