Handhaving op schijnzelfstandigen heeft vooralsnog beperkte impact op zzp'ers

Gepubliceerd op 03/05/2025 15:00 in Economie

Eind vorig jaar was er veel aandacht voor zzp'ers vanwege de aankomende strengere handhaving op schijnzelfstandigen door de Belastingdienst. Hoewel er werd gevreesd voor een schokgolf op de arbeidsmarkt, blijft het tot nu toe relatief rustig.

Volgens het CBS zijn er in het eerste kwartaal van dit jaar 52.000 banen voor zelfstandigen verdwenen en hebben tienduizenden zzp'ers zich uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel. De handhaving van de Belastingdienst heeft nog niet veel concreet resultaat opgeleverd, aangezien inspecteurs dit jaar nog geen boetes hebben uitgedeeld.

Zzp'ers merken dat opdrachtgevers terughoudend zijn om met hen samen te werken vanwege de onduidelijkheid over wetgeving en handhaving. Hoewel de meeste zzp'ers naar verwachting kunnen blijven werken als zelfstandige, zijn er naar schatting 200.000 à 300.000 schijnzelfstandigen actief.

In de zorgsector is er sprake van een groeiende behoefte aan zzp'ers, nadat veel zelfstandigen waren afgeschaald. Dit heeft geleid tot schrijnende situaties waarbij cliënten te lang op bed liggen en maaltijden worden overgeslagen. Ook in andere sectoren, zoals de kinderopvang, onderwijs en de lokale overheid, zijn de gevolgen van de handhaving merkbaar.

Sommige sectoren, zoals de bouw, blijven nog steeds volop zzp'ers inzetten, omdat het onderscheid tussen echte zzp'ers en schijnzelfstandigen hier vaak minder duidelijk is. Er is echter nog steeds veel onduidelijkheid over wie wel en niet als zzp'er wordt beschouwd volgens de wet.

Hoewel er tot nu toe geen grote verschuivingen zijn in het aantal gedetacheerden en uitzendkrachten ter vervanging van zzp'ers, maken sommige instellingen zich zorgen over de hoge kosten die dit met zich meebrengt. De overgang naar strengere handhaving lijkt dus vooralsnog geleidelijk te verlopen, met grote verschillen tussen sectoren.

Met de zomervakantie in het vooruitzicht en de verwachte toename van het aantal zzp'ers dat dan wordt ingezet, blijft de situatie spannend voor zelfstandigen in verschillende branches. Het is nog afwachten hoe de situatie zich verder zal ontwikkelen na de zomer.