Nederlandse ngo's bezorgd over megaboete Greenpeace

Gepubliceerd op 21/03/2025 01:00 in Economie

Nederlandse niet-gouvernementele organisaties (ngo's) maken zich zorgen over de megaboete die Greenpeace heeft gekregen en zien dit als een zorgelijke ontwikkeling. Een jury in North Dakota oordeelde dat Greenpeace een schadevergoeding moet betalen aan de eigenaar van een oliepijpleiding, nadat de milieuorganisatie in 2016 had geprotesteerd tegen de aanleg hiervan.

De Nederlandse ngo's vrezen dat dit soort rechtszaken bedoeld zijn om maatschappelijke organisaties het zwijgen op te leggen door hen te overladen met juridische kosten. Het fenomeen van zogenaamde 'SLAPP-zaken' is niet nieuw, maar komt steeds vaker voor, aldus de organisaties.

De uitspraak in de zaak tegen Greenpeace kan volgens de ngo's ertoe leiden dat maatschappelijke organisaties voorzichtiger worden met kritiek op bedrijven en overheden. Het grote machtsverschil tussen bedrijven en ngo's wordt hierbij benadrukt.

Hoewel in Europa wetgeving tegen SLAPP-rechtszaken is ingevoerd, blijft het maatschappelijk middenveld onder druk staan. In Nederland werden in 2023 12 van dit soort zaken aangespannen. Een goed functionerende rechtsstaat is cruciaal voor maatschappelijke organisaties, benadrukken experts.

Hoogleraar Thea Hilhorst maakt zich zorgen over de beperking van de ruimte van het maatschappelijke middenveld, zowel in Nederland als in de Verenigde Staten. Het feit dat zelfs de VS maatschappelijke organisaties beperkt, heeft wereldwijd gevolgen voor de vrijheid van meningsuiting en mensenrechten.

Greenpeace International laat weten zich niet te laten intimideren door de uitspraak en heeft het Texaanse pijpleidingenconcern voor de Nederlandse rechter gedaagd. Als de boete in Amerika gehandhaafd blijft, kan de Amerikaanse tak van Greenpeace failliet gaan.