NWO wil programma voor terugkeer Nederlandse wetenschappers uit VS opzetten
Gepubliceerd op 19/03/2025 11:00 in Economie
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft plannen om een programma te starten waarmee Nederlandse wetenschappers die in de Verenigde Staten verblijven, terug kunnen keren naar Nederland. Dit initiatief komt voort uit de toenemende druk op onderzoeksinstituten en universiteiten in de VS, als gevolg van bezuinigingen die president Trump wil doorvoeren.
NWO-voorzitter Marcel Levi benadrukt de moeilijke situatie waarin wetenschappers in de VS zich momenteel bevinden. Veel wetenschappelijke subsidies worden geblokkeerd en er heerst een gevoel van ongemak onder de onderzoekers. Daarom wil NWO zich in eerste instantie richten op Nederlandse wetenschappers in de VS, aangezien er al jaren sprake is van een braindrain van Europa naar Amerika.
Het is voor Nederlandse wetenschappers niet eenvoudig om terug te keren naar Nederland, gezien de bezuinigingen op universiteiten. NWO onderzoekt daarom de mogelijkheden om hen te ondersteunen, met name als het gaat om toponderzoekers. Samen met universiteiten en hogescholen wordt er gewerkt aan een financieringsvoorstel voor het programma.
Naast NWO zijn ook andere wetenschappelijke instellingen bezig met vergelijkbare initiatieven. Het onderzoeksinstituut Nias in Amsterdam heeft bijvoorbeeld het Safe Haven Fellowship opengesteld voor wetenschappers uit de VS. Dit fonds biedt normaal gesproken ondersteuning aan wetenschappers uit conflictgebieden, maar wordt nu ook beschikbaar gesteld voor Amerikaanse onderzoekers.
De Technische Universiteit Eindhoven overweegt ook om wetenschappers uit de VS te werven, terwijl in andere Europese landen soortgelijke programma's worden opgezet. Zo lanceerde een universiteit in Marseille het 'Veilige Plek voor Wetenschap'-programma, waarbij wetenschappers die zich bedreigd voelen in de VS welkom zijn om hun werk voort te zetten. Het aantrekken van wetenschappelijk talent uit Amerika lijkt dus een trend te worden in Europa.