Paus Franciscus brengt zijn levensverhaal tot leven in nieuwe autobiografie

Gepubliceerd op 14/01/2025 12:00 in Buitenland

Alweer ligt er een boek met verhalen uit het leven van paus Franciscus in de winkel. Hoop, de autobiografie verschijnt in meer dan tachtig landen en ook in Nederlandse vertaling. Het lijvige boek wordt met nadruk aangekondigd als de eerste autobiografie ooit van een paus.

Volgens de Italiaanse uitgeverij was de publicatie oorspronkelijk gepland na het overlijden van Franciscus. Bij de totstandkoming is de paus bijgestaan door Carlo Musso, een Italiaanse redacteur die in 2019 samen met hem aan dit project begon. In het nawoord schrijft de coauteur dat de vervroegde uitgave te maken heeft met het op kerstavond door de paus geopende Heilig Jaar, dat als thema Pelgrims van Hoop draagt.

Het boek begint als een familiekroniek met verhalen over de grootouders van Jorge Mario Bergoglio, zoals Franciscus eigenlijk heet, die vanuit het Noord-Italiaanse gewest Piëmont naar Argentinië emigreerden. Franciscus haalt vele herinneringen op over zichzelf, zijn familie en de vele mensen die hij in zijn lange leven heeft ontmoet.

Franciscus vertelt, dit keer tot in de kleinste details, veel anekdotes die al uit andere boeken of interviews bekend zijn. Maar het blijft interessant om te lezen wat er bijvoorbeeld door hem heenging tijdens het conclaaf van zijn uitverkiezing of tijdens de moeilijke tijd van de coronapandemie.

Sinds zijn verkiezing in 2013 heeft paus Franciscus meer dan honderd interviews gegeven, zowel op beeld als op papier. Ook in Nederlandse media, zoals in 2015, toen de Utrechtse daklozenkrant Straatnieuws een exclusief interview van een uur met de paus had. Franciscus houdt ook van televisieoptredens. Hij verscheen in verschillende praatprogramma's bij de Italiaanse publieke omroep RAI en bij commerciële zenders.

Franciscus doet het radicaal anders. Hij kiest er juist voor om vanuit zichzelf als mens te spreken. Voortdurend. Op alle mogelijke manieren. Overal. In dit boek vertelt hij zijn familiegeschiedenis tot aan het begin van zijn priesterschap. Daarna gaat hij meteen over op zijn leven als paus.

Hoop is geen verkeerde titel, maar misschien had het boek beter Memoires kunnen heten. Want dat zijn het eigenlijk: de ultieme gedenkschriften waarmee deze Argentijnse paus schijnbaar zonder reserves zijn eigen nagedachtenis vormgeeft. Geheel in de lijn van zijn alomtegenwoordige en hoogst persoonlijke communicatiestrategie.