Erdogan staat aan kop na eerste ronde Turkse verkiezingen

Gepubliceerd op 15/05/2023 23:00 in Buitenland

Bij de Turkse presidentsverkiezingen is zittend president Recep Tayyip Erdogan als winnaar uit de eerste ronde gekomen. Hoewel hij volgens peilingen achter lag op oppositieleider Kemal Kilicdaroglu, wist Erdogan verrassend genoeg meer stemmen te krijgen. Hij behaalde 49,5 procent van de stemmen, terwijl de oppositie bleef steken op 44,9 procent. De tweede ronde vindt over twee weken plaats.

Opvallend is dat Erdogan ondanks een economische crisis, de aardbeving in het zuiden van het land en zijn autoritaire beleid toch populair blijft. Volgens historicus Alp Yenen is identiteitspolitiek voor kiezers belangrijker dan politiek en economie. Erdogan heeft een grote conservatieve aanhang in Centraal-Anatolië, die de oppositie niet lijkt te bereiken. Veel van zijn aanhangers zien hem als sterke leider en een stabiele factor.

De oppositie hoopt dat Erdogan na twintig jaar aan de macht het veld ruimt en dat het land terugkeert naar een volwaardige democratie. Turken die op de oppositie stemmen, willen verandering in het land. Erdogan veranderde in de afgelopen twintig jaar van hervormer tot autocratisch leider, die het rechtssysteem afbrak en de persvrijheid sterk inperkte. Zes oppositiepartijen schaarden zich achter leider Kilicdaroglu.

De ogen zijn nu gericht op de kiezers van Sinan Ogan, de derde presidentskandidaat die 5 procent van de stemmen kreeg. Hij valt af in de volgende ronde en de vraag is achter wie zijn kiezers zich gaan scharen. Ogan is de kandidaat van een extreemrechtse en ultranationalistische alliantie, en heeft zich nog niet uitgesproken voor Erdogan of Kilicdaroglu. Ogan en de oppositie willen af van het presidentiële systeem en hebben sterke anti-migratiebeleid en seculiere ideeën.

Als Kilicdaroglu wil winnen, moet hij de kiezers van Ogan en niet-stemmers zien te overtuigen, zonder de steun te verliezen van links en de Koerden, aldus Yenen. Hoewel er nog meer kiezers naar de stembus zullen gaan, is een verlies in de eerste ronde demoraliserend voor de oppositie. Een overwinning in de tweede ronde zou een wonder zijn. In Turkije leidt de voorlopige uitslag tot gemengde gevoelens.