Toegenomen bendegeweld veroorzaakt hoge sterftecijfers in Haïtiaanse sloppenwijk

Gepubliceerd op 08/03/2024 05:00 in Buitenland

In de grootste sloppenwijk van de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince zijn vier op de tien doden de afgelopen jaren omgekomen door geweld, volgens een rapport van Artsen zonder Grenzen met cijfers uit 2022 en 2023. Het onderzoek onthult de impact van het toenemende bendegeweld op het sterftecijfer en de doodsoorzaken in Haïti.

In de sloppenwijk Cité Soleil zijn in één jaar tijd 176 doden gevallen, wat neerkomt op 0,63 doden per 10.000 inwoners per dag. Dit sterftecijfer is vergelijkbaar met dat van oorlogsgebieden in Syrië en Myanmar.

Uit een enquête onder 8000 inwoners van Cité Soleil is gebleken dat 13 procent getuige was van extreem geweld op straat, zoals moorden of lynchpartijen. Maar liefst 40 procent van de zwangere vrouwen vermeed prenatale zorg vanwege het geweld op straat.

Een werknemer van Artsen zonder Grenzen beschrijft de dagelijkse realiteit in het land als volgt: "Ik ben eraan gewend dat mensen worden vermoord. Ik ben eraan gewend om lichamen op de grond te zien liggen. Gewend aan verkoolde lijken en explosies."

Het onderzoek van Artsen zonder Grenzen bestrijkt de periode tussen augustus 2022 en juli 2023, en wordt nu gepubliceerd omdat bendegeweld in Haïti de afgelopen week snel is toegenomen. Inwoners leven voortdurend met de dreiging van gewelddadige confrontaties tussen bendes, de politie en zelfverdedigingsbrigades.

Volgens het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties zijn er in januari 2024 minstens 806 mensen gedood, gewond of ontvoerd in Haïti, waardoor het de meest gewelddadige maand in meer dan twee jaar is in het land.

In de sloppenwijken van de hoofdstad leeft zo'n 60 procent van de Haïtianen onder de armoedegrens, volgens Unicef. Tachtig procent van de bendes is daar actief, en vorig jaar kwamen bijna 5000 mensen om door bendegeweld volgens de Verenigde Naties.

Na de moord op president Jovonel Moïse in 2021 heeft Haïti geen functionerend bestuur meer en hebben bendes steeds meer macht gekregen. Afgelopen weekend bestormden bendeleden de grootste gevangenissen van het land en lieten duizenden gevangenen vrij.

De Verenigde Staten hebben premier Henry, die deze week op Puerto Rico verscheen, opgeroepen om haast te maken met het uitschrijven van nieuwe verkiezingen.