Onrust onder de Maori-gemeenschap in Nieuw-Zeeland over aanpassing van het Verdrag van Waitangi

Gepubliceerd op 05/02/2024 21:00 in Buitenland

In Nieuw-Zeeland heerst grote onrust binnen de Maori-gemeenschap vanwege het beleid van de centrumrechtse regering. Sinds hun aantreden in november vorig jaar heeft de regering plannen gemaakt om specifiek beleid gericht op de inheemse bevolking af te schaffen en het Verdrag van Waitangi aan te passen. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot felle protesten en demonstraties.

Morgen is het Waitangi Dag, waarop de ondertekening van het verdrag tussen de Britse Kroon en Maori-leiders in 1840 wordt herdacht. Dit verdrag wordt gezien als het stichtingsdocument van Nieuw-Zeeland. Vandaag gingen leden van de regering in gesprek met Maori op de historische plek waar het verdrag werd ondertekend.

De discussie tussen de Maori-gemeenschap en de regering staat al een tijd op scherp. Recentelijk is er een wetsvoorstel uitgelekt van de uiterst rechtse coalitiepartij ACT om de "principes van het Verdrag van Waitangi te herzien". Dit voorstel heeft tot grote verontwaardiging geleid. Er wordt gevreesd dat verwijzingen naar de Maori als oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Zeeland uit het document worden verwijderd.

Het Verdrag van Waitangi bestaat uit zowel een Engelse versie als een Maori-versie. Er is geen letterlijke vertaling mogelijk tussen de twee versies. In beide documenten staat dat de Maori ongestoord bezit houden van hun land, bossen en visserijen. Echter, in de Engelse versie staat dat de Maori hun soevereiniteit opgeven aan de Britse Kroon, terwijl dit belangrijke punt ontbreekt in de Maori-versie van het verdrag.

De Maori hebben al lange tijd gestreden voor de naleving van hun versie van het originele document 'Te Tiriti o Waitangi'. Zij eisen dat hun rechten en culturele erfgoed worden gerespecteerd en beschermd.

Naast de aanpassing van het verdrag, heeft de regering onder leiding van premier Chris Luxon ook andere omstreden besluiten genomen. Zo is het voornemen ontstaan om de Maori-gezondheidsraad af te schaffen, die was opgericht om de gezondheid van de Maori te verbeteren. Bovendien heeft premier Luxon het rookverbod teruggedraaid, wat tot negatieve reacties heeft geleid onder de Maori-gemeenschap, aangezien zij een hoger percentage rokers hebben dan de rest van de bevolking.

Ook de taal en cultuur van de Maori worden bedreigd. Hoewel de Maori-taal in 1987 officieel werd erkend als een van de talen van Nieuw-Zeeland, wil de huidige regering het gebruik van de taal in overheidsinstellingen beperken. Dit staat haaks op het beleid van voorgaande regeringen en heeft geleid tot frustratie en ongenoegen.

De situatie tijdens de herdenking van het Verdrag van Waitangi was chaotisch. Toespraken werden onderbroken door vurige haka dansen en demonstranten zorgden voor veel geluidsoverlast. Premier Luxon probeerde de gemoederen te sussen, maar veel aanwezigen liepen weg tijdens zijn toespraak.

Desondanks sprak Luxon van een "gevoel van eenheid" en benadrukte hij dat iedereen Nieuw-Zeeland beter wil maken. De activiteiten rondom Waitangi Dag hebben dit jaar meer dan 60.000 bezoekers getrokken, de grootste opkomst in bijna twee decennia. Men verwacht dat de protesten van morgen de voorgaande jaren zullen overtreffen.