Israëlische invasie van Gaza zorgt voor verdeeldheid over toekomstig bestuur

Gepubliceerd op 05/01/2024 02:00 in Buitenland

De Israëlische invasie van de Gazastrook, die inmiddels bijna drie maanden duurt, lijkt nog lang niet voorbij te zijn. Het doel van de operatie, het uitschakelen van Hamas, lijkt ver weg en volgens experts zelfs onmogelijk. Daarnaast heeft de invasie al voor enorme verwoestingen gezorgd, waarbij satellietbeelden laten zien dat maar liefst 70 procent van de gebouwen in Gaza vernietigd is.

Nu rijst de vraag wie Gaza zal besturen en waar de inwoners naartoe moeten als de rust ooit terugkeert. Sommige Israëlische politici pleiten ervoor dat de Palestijnse bevolking definitief vertrekt, wat zorgt voor ontsteltenis bij andere landen en experts. Professor Brian Barber van de Universiteit van Tennessee benadrukt echter dat de Gazanen in hun thuisland willen blijven. Hij wijst erop dat velen van hen al gedwongen zijn om te verhuizen van het noorden naar het zuiden, wat voor velen voelde als de eerste fase van hun verdrijving.

Verschillende Israëlische ministers stellen voor om de Gazanen naar andere landen te verplaatsen. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en het Nederlandse buitenlandministerie verwerpen deze plannen echter als opruiend en onverantwoord.

Daarnaast zijn er andere ideeën geopperd, zoals een langdurige bezetting van het gebied door het Israëlische leger of het bestuur dat wordt overgenomen door een coalitie van Arabische landen, waarna de macht aan de Palestijnse Autoriteit zou worden overgedragen. De Israëlische defensieminister Yoav Gallant geeft echter aan dat de lokale Palestijnen zelf het bestuur in Gaza moeten krijgen na de oorlog. Hij staat niet achter de ideeën van zijn collega-ministers voor Israëlische nederzettingen in het gebied of een langdurige bezetting.

Het grote struikelblok bij alle Israëlische scenario's is de rol van Hamas. Volgens hoogleraar Midden-Oostenstudies Osamah Khalil is Hamas nog altijd een invloedrijke politieke en militaire kracht in Gaza. Hij pleit voor een wapenstilstand en afspraken met Hamas over een regering van nationale eenheid met de Palestijnse Autoriteit. Echter, zowel Israël als de VS vinden een toekomstig bestuur met Hamas onbespreekbaar.

Over de Palestijnse Autoriteit bestaan ook grote twijfels, aangezien deze alleen nog gezag heeft over de Westelijke Jordaanoever. Barber stelt dat de Palestijnse Autoriteit de Gazanen de afgelopen decennia juist heeft gestraft in de hoop dat ze in opstand zouden komen tegen Hamas.

Hoogstwaarschijnlijk scenario voor Gaza is volgens Khalil dat de grondtroepen van Israël zich uiteindelijk zullen terugtrekken, maar dat de luchtaanvallen doorgaan. Dit betekent geen echte wapenstilstand, maar een voortzetting van de status quo. Hamas zal nog steeds het bestuur in handen hebben en Gaza zal geïsoleerd blijven. De humanitaire crisis zal niet worden opgelost en er zal weinig worden herbouwd.

De enige uitweg, volgens Khalil, is dat Israël samenwerkt met gematigde Palestijnse politici en daadwerkelijk de Palestijnse zelfbeschikking verwezenlijkt. Dit zou een oplossing kunnen bieden voor de crisis in Gaza.