EU-sancties doen Russische economie weinig schade

Gepubliceerd op 30/12/2023 00:00 in Buitenland

Uit cijfers en gesprekken blijkt dat de Russische economie niet slecht draait ondanks EU-sancties. De sancties, die werden ingesteld vanwege de oorlog in Oekraïne, lijken juist de propaganda van het Kremlin te versterken. Rusland is al gewend aan sancties, aangezien de EU al maatregelen nam na de annexatie van de Krim in 2014. De president van Rusland, Vladimir Poetin, beweert dat de economische stabiliteit van het land bijdraagt aan de successen van zijn leger in de oorlog. Poetin maakt gebruik van de sancties om zijn boodschap aan de bevolking te versterken: "Kijk, de hele wereld is tegen ons. We moeten ons land, onze waardigheid, verdedigen."

Verschillende bronnen geven tegenstrijdige cijfers over de Russische economie. Volgens de OESO, een economisch samenwerkingsverband van 38 landen, is het bbp in 2022 met 2,1 procent gedaald en kan dit jaar zelfs een daling van 2,5 procent plaatsvinden. Daarentegen voorspelt de Wereldbank een daling van slechts 0,2 procent en het Internationaal Monetair Fonds zelfs een stijging van 0,7 procent.

De inwoners van Moskou lijken zich weinig zorgen te maken over de economie, omdat Poetin hen ontziet. Volgens Ruslandkenner Hubert Smeets is Poetin zich ervan bewust dat de macht in Moskou gecentraliseerd is en wil hij voorkomen dat het volk zich tegen hem keert. Andere delen van het land hebben echter meer last van problemen zoals inflatie.

De impact van de oliesancties lijkt ook beperkt te zijn. Hoewel EU-landen hebben afgesproken olie voor hooguit $60 per vat te kopen, heeft Rusland de handel met landen als India en China geïntensiveerd. Deze landen betalen naar schatting $80 tot $85 per vat.

Daarnaast zijn er veranderingen in de handelsroutes op andere markten. Amerikaanse, Europese en Japanse fabrikanten doen geen zaken meer in Rusland, waardoor rijke Russen hun auto's nu uit Dubai importeren en elektronica via Kirgizië of Kazachstan kopen. Er is ook sprake van illegale handel, zoals de import van dure Ferrari's en Lamborghini's. Ongeveer duizend auto's met een waarde van €90 miljoen zouden via geheime routes het land binnenkomen, voornamelijk via Belarus.

Het NOS-programma Nieuwsuur heeft ook een verhaal gemaakt over geheime handel naar Rusland, die deels via Nederland loopt.

Hoewel sommige cijfers wijzen op een krimp van de Russische economie, lijkt het erop dat de EU-sancties weinig schade hebben toegebracht. De economie lijkt stabiel te blijven en de propaganda van het Kremlin wordt versterkt door de sancties. Het is echter nog onzeker hoe de economie op de lange termijn zal reageren op de sancties en andere factoren zoals inflatie.