Trump uitgesloten van Republikeinse voorverkiezingen in Maine vanwege rol bij Capitoolbestorming

Gepubliceerd op 29/12/2023 04:00 in Buitenland

De hoogste functionaris die toezicht houdt op de verkiezingen in de Amerikaanse staat Maine, de Democraat Shenna Bellows, heeft besloten dat oud-president Trump vooralsnog uitgesloten wordt van de Republikeinse voorverkiezingen in de staat. Bellows verwijst naar de Amerikaanse wet, waarin staat dat Trump nooit meer president kan worden vanwege zijn rol bij de Capitoolbestorming op 6 januari 2021.

Deze stap in Maine volgt kort op een vergelijkbare beslissing in de staat Colorado. Daar heeft het Hooggerechtshof bepaald dat Trump zichzelf heeft "gediskwalificeerd" voor het presidentschap door zijn pogingen om de resultaten van de verkiezingen van 2020 ongedaan te maken.

Het laatste woord over de diskwalificatie van Trump is echter nog niet gezegd in zowel Colorado als Maine. In beide gevallen is het besluit voorlopig aangehouden in afwachting van het oordeel van een hogere rechtbank. In Colorado is dat het Hooggerechtshof van de VS en in Maine een hogere rechter in de staat zelf. Uiteindelijk zal de zaak waarschijnlijk worden beslecht bij de opperste rechtbank van de VS.

Bellows weert Trump op basis van sectie 3 van het veertiende amendement van de Amerikaanse grondwet, wat stamt uit de periode direct na de Amerikaanse Burgeroorlog. Dit deel van het amendement is bedoeld om te voorkomen dat Zuiderlingen die destijds wilden afscheiden van de VS ooit nog een publiek ambt kunnen bekleden. Het gebruik van dit deel van de grondwet is echter niet onomstreden, aangezien het nog nooit is voorgekomen dat een presidentskandidaat op deze wijze wordt geweerd van een stembiljet en het Amerikaanse Hooggerechtshof hier nog nooit uitspraak over heeft gedaan.

De ogen zijn nu gericht op het Amerikaanse Hooggerechtshof, omdat een uitspraak van deze hoogste rechtbank verduidelijking kan bieden over wat staten precies kunnen doen met de sectie van het veertiende amendement. Bellows erkent dat het Hooggerechtshof waarschijnlijk het laatste woord zal krijgen, maar zij ziet de uitsluiting als onderdeel van haar officiële taak.

Bellows benadrukt dat zij haar besluit niet lichtvaardig neemt en dat haar politieke voorkeur geen rol speelt. Het campagneteam van Trump daarentegen haalt hard uit naar Bellows en beschuldigt haar van partijdigheid en het beïnvloeden van de presidentsverkiezingen in het voordeel van Joe Biden.

Ook vanuit de Republikeinen in Maine is er felle kritiek op het besluit. De leider van het Huis van Afgevaardigden in de staat noemt het een "huichelachtig besluit dat doet denken aan dictaturen in de Derde Wereld". De Republikeinen gaan in beroep tegen het besluit en suggereren desnoods als private organisatie te gaan stemmen over hun presidentskandidaat, om zo niet geraakt te worden door dit soort besluiten.

Ook de Democraten uiten zorgen over de diskwalificatie van Trump. Ze benadrukken dat Trump nooit is veroordeeld voor betrokkenheid bij een opstand en dat hij op het stembiljet moet staan totdat hij schuldig is bevonden. Hoewel ze het besluit in Maine kritiseren, zijn er ook Democraten die vinden dat Trump niet herkozen moet worden als president vanwege zijn rol bij de opstand van 6 januari.