Veroordeling Desi Bouterse voor Decembermoorden zorgt voor opluchting en verdeelde reacties

Gepubliceerd op 20/12/2023 22:00 in Buitenland

Nabestaanden die elkaar in de armen vliegen en de Surinaamse regering die spreekt van "een belangrijk moment van heling": opluchting en vreugde overheersen in de reacties op de veroordeling van de voormalige Surinaamse president Desi Bouterse. Zijn partijgenoten zijn teleurgesteld en blijven achter de oud-president staan.

De oud-legerleider werd vandaag in hoger beroep veroordeeld tot 20 jaar celstraf voor zijn rol in de Decembermoorden. In de nacht van 7 op 8 december 1982 werden vijftien mannen gedood in de hoofdstad Paramaribo: tegenstanders van het toenmalige militaire regime onder leiding van Bouterse.

Bouterse werd al twee keer eerder tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld, maar bleef altijd op vrije voeten. Nu Bouterse in hoger beroep is veroordeeld, is er geen beroep meer mogelijk. Bouterse is nog niet gearresteerd.

"Een juweel van een vonnis", noemde Hugo Essed, advocaat van de nabestaanden, de uitspraak. "Ik kan er alleen maar volledig tevreden over zijn", zei hij tegen aanwezige journalisten bij de rechtbank.

"Het is een dag om eer te bewijzen aan degenen die zich heel sterk gemaakt hebben voor een democratisch Suriname. En dat we daar blij om mogen zijn: dat de rechterlijke macht getoond heeft dat dat ook zo is", zegt Lilian Gonçalves jurist en nabestaande van de slachtoffers.

De rechtszaak werd ook door Surinamers in Nederland aandachtig gevolgd. Bij de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam kwamen nabestaanden van de Decembermoorden samen. "Dit is een vonnis waarvoor je alleen maar felicitaties kan ontvangen, na 41 jaar", zegt Romeo Hoost, voorzitter van het Comité Herdenking Slachtoffers Suriname en een neef van Eddy Hoost, een van de vijftien slachtoffers van de Decembermoorden.

Veel reacties verwijzen ook naar hoe deze uitspraak het vertrouwen in de rechtsstaat versterkt, en het Surinaamse Hof van Justitie wordt in de reacties geprezen.

Demissionair minister van Buitenlandse Zaken Bruins Slot deelt op X de reactie van de Nederlandse regering. Daarin staat dat de regering hoopt dat het vonnis de families en nabestaanden van de slachtoffers troost biedt. Ook roemt de regering de "enorme inzet en onafhankelijkheid van de Surinaamse rechterlijke macht".

In een gezamenlijke verklaring van de ambassades van onder meer België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Nederland en de Europese Unie wordt die waardering voor het Surinaamse Hof van Justitie en andere juridische instanties ook benoemd. "Onder vaak moeilijke omstandigheden zorgden zij ervoor dat de rechtsorde gehandhaafd bleef en gerechtigheid gebracht kon worden voor de 15 slachtoffers en hun nabestaanden", schrijven de ambassades.

Toch klinken er ook andere geluiden, bijvoorbeeld bij het partijcentrum van de NDP, de partij van Bouterse. "Het is een zwarte bladzijde in de historie van de rechtsstaat in Suriname", zegt een van de aanwezige Bouterse-aanhangers. "Mijn analyse is dat het een zeer politiek proces is."

Veel van de aanhangers van Bouterse willen niet met de NOS-verslaggever in Paramaribo praten. "Dit is het werk van de kolonisator dat jullie bezig zijn uit te voeren", zegt een van hen. "Niemand kan aan hem komen", roept een van de aanhangers in het voorbijgaan over de toekomstige arrestatie van de oud-president. "Hij gaat nooit de gevangenis in", zegt een ander vastberaden.

Anderen hopen juist dat het vonnis voor rust zorgt. "We hoeven