Ophef over zwarte Queen Cleopatra in Netflix-docudrama

Gepubliceerd op 07/05/2023 00:00 in Buitenland

Een nieuwe Netflix-serie genaamd "Queen Cleopatra" heeft voor ophef gezorgd in Egypte. Critici vinden het niet historisch verantwoord om de Britse hoofdrolspeler Adele James, een zwarte vrouw, te casten als de legendarische Egyptische koningin Cleopatra. De Egyptische advocaat Mahmoud Al-Semari heeft Netflix aangeklaagd om te voorkomen dat de serie wordt uitgezonden.

Voormalig minister van Oudheden Zahi Hawass vindt de keuze voor een donkere huidskleur "totaal nep", omdat Cleopatra van Griekse afkomst was. Online verscheen zelfs een petitie om de serie tegen te houden. Maar Nederlandse historici en kunstkenners zijn het oneens met deze kritiek.

Volgens egyptoloog Daniel Soliman is de ophef begrijpelijk vanwege de trots en identiteit die de oudheid vertegenwoordigt voor de Egyptische diaspora. Hij zou persoonlijk hebben gekozen voor een actrice met een Egyptische achtergrond, maar benadrukt dat het historisch gezien goed verdedigbaar is om met de kleur van Cleopatra te spelen, gezien de onduidelijkheid over haar moeder en de verschillende manieren waarop Cleopatra in de oudheid werd afgebeeld.

Hoogleraar oude geschiedenis Daniëlle Slootjes bevestigt dat Cleopatra in de oudheid op verschillende manieren werd neergezet, zowel op een typisch Egyptische manier als op een Griekse manier. In Shakespeare's toneelstuk Antonius and Cleopatra had de koningin ook een donkere huidskleur. Hoogleraar kunst, cultuur en diversiteit Rosemarie Buikema benadrukt dat het belangrijk is om zwarte kinderen ook de mogelijkheid te geven om zichzelf als koning of koningin te zien en deel uit te maken van de dominante geschiedenis.

De kritiek op de keuze voor een zwarte Cleopatra legt volgens Buikema vooral de problematische eenzijdigheid van onze geschiedenis bloot. De wereld van de oudheid bestond uit drie continenten - Afrika, Azië en Europa - die veel met elkaar in verbinding stonden door handel en culturele uitwisselingen. De tendens om de oudheid in een eurocentrisch perspectief te plaatsen ontstond pas in de 19e eeuw.

Queen Cleopatra is vanaf volgende week te zien op Netflix.