Henry Kissinger in verband gebracht met mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden

Gepubliceerd op 30/11/2023 15:00 in Buitenland

Op 31 mei 2001 werden Franse politieagenten naar het Ritz-hotel in Parijs gestuurd om Henny Kissinger, die onlangs is overleden, uit te nodigen voor een verhoor bij een Franse rechter. Dit verhoor had te maken met de moord op vijf Franse staatsburgers in Chili. Kissinger werd ervan verdacht betrokken te zijn geweest bij operatie-Condor, een samenwerkingsverband tussen geheime diensten van Latijns-Amerikaanse dictaturen in de jaren 70. Uit eerder vrijgegeven CIA-documenten bleek dat Kissinger op de hoogte was van operatie-Condor en mogelijk zelfs een van de initiatiefnemers was. Hij weigerde echter om voor de Franse rechter te verschijnen en verliet Parijs haastig.

In Chili wordt beweerd dat Kissinger niet alleen de rechtse dictator generaal Pinochet heeft gesteund, maar ook betrokken was bij de planning van de staatsgreep tegen de democratisch gekozen marxistische president Allende. Kissinger's commentaar op deze staatsgreep was zeer controversieel: "Ik zou niet weten waarom we passief zouden moeten toezien hoe een land afglijdt naar het communisme. Deze zaken zijn veel te belangrijk om te laten beslissen door de Chileense kiezers."

Kissinger streefde naar ontspanning in de relatie met de Sovjet-Unie, maar wilde tegelijkertijd voorkomen dat de Sovjet-Unie zijn invloed uitbreidde. Om die reden steunde hij regimes en bewegingen wereldwijd die zich verzetten tegen bondgenoten en vermeende bondgenoten van de Sovjet-Unie, zelfs als dit gepaard ging met marteling, moord en andere mensenrechtenschendingen.

Vanwege zijn steun aan rechtse dictators was Kissinger zeer impopulair bij linkse politici. In 2001 pleitte de linkse Britse journalist Christopher Hitchens zelfs voor de vervolging van Kissinger voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Vietnam, Cambodja, Laos, Chili, Bangladesh en Oost-Timor.

Hitchens baseerde zijn aantijgingen onder andere op de bevindingen van de Amerikaanse onderzoeksjournalist Seymour Hersch. Volgens Hersch had Kissinger zijn positie als veiligheidsadviseur aan president Nixon te danken, omdat hij Nixon had geholpen bij het saboteren van vredesbesprekingen tussen de regering-Johnson en Vietnam. Kissinger zou vertrouwelijke informatie over de vredesonderhandelingen aan Nixon hebben doorgespeeld, waardoor Nixon deze kon ondermijnen. Hierdoor duurde de oorlog in Vietnam volgens Hitchens en Hersch vier jaar langer.

Hitchens beweerde ook dat Kissinger medeverantwoordelijk was voor de dood van honderdduizenden mensen in Bangladesh tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in 1971. Kissinger was op de hoogte van de gruweldaden die werden gepleegd door het Pakistaanse leger en had deze informatie achtergehouden, omdat Pakistan een bondgenoot was van de Verenigde Staten.

Daarnaast beschuldigde Hitchens Kissinger van betrokkenheid bij het bloedbad dat het Indonesische leger aanrichtte in Oost-Timor. Direct na het bezoek van Kissinger en president Ford aan Indonesië in 1975 viel het Indonesische leger Oost-Timor binnen. De Verenigde Staten hadden toestemming gegeven voor deze invasie om hun belangrijkste bondgenoot in Zuidoost-Azië niet te verliezen.

Er kan echter worden betwist in hoeverre de aantijgingen van Hitchens stand zouden hebben gehouden voor een internationaal tribunaal. Voor zijn betrokkenheid in Chili ontbreekt sluitend bewijs en ook zijn vermeende rol in de verlenging van de oorlog in Vietnam is discutabel. Het is wel bekend dat Nixon en Kissinger de oorlog in Laos en Cambodja hebben uitgebreid zonder het Congres te informeren, wat desastreuze gevolgen had, vooral voor Cambodja dat