Oekraïens tegenoffensief in Zuiden laat gemengde resultaten zien

Gepubliceerd op 18/11/2023 15:00 in Buitenland

Na maanden van voorbereiding en met steun van westerse landen, zoals tanks, training en andere middelen, begon vijf maanden geleden het Oekraïense tegenoffensief. Het doel was om een grote doorbraak in het zuiden te bereiken en de landverbinding tussen Rusland en de Krim te heroveren.

Hoewel de hoge verwachtingen niet volledig zijn waargemaakt, kan het tegenoffensief niet als mislukt worden bestempeld. Oekraïne heeft op verschillende vlakken successen geboekt, maar de terreinwinst is beperkt gebleven. Sinds juni heeft Oekraïne ongeveer 561 vierkante kilometer grondgebied bevrijd op drie verschillende plaatsen langs het front.

Het Oekraïense leger slaagde er weliswaar in om de belangrijkste verdedigingslinie in het zuiden te doorbreken, maar verdere opmars was niet mogelijk. Desondanks heeft Oekraïne aanzienlijke schade toegebracht aan het Russische leger, waardoor Rusland lange tijd geen eigen offensieven kon beginnen. Volgens schattingen van Oekraïne en de Verenigde Staten heeft Rusland vele militairen en materieel verloren in Oekraïne.

Oekraïne is erin geslaagd om de Russische controle over het zuiden teniet te doen, maar heeft het gebied zelf nog niet heroverd. Met behulp van langeafstandswapens zijn belangrijke en symbolische doelwitten zoals het hoofdkantoor van de Zwarte Zeevloot op de Krim geraakt. Dit heeft geleid tot een pijnlijke aftocht van oorlogsschepen vanaf de Krim. President Zelensky heeft deze week geclaimd dat Oekraïne volledige controle heeft over het westelijke deel van de Zwarte Zee.

Een van de belangrijkste tegenslagen tijdens het tegenoffensief was de sterke verdedigingslinie van de Russen. Oekraïne had te maken met oneindige mijnenvelden, waardoor het land het hoogste aantal mijnen ter wereld heeft. Daarnaast beschikte Rusland over veel drones, waardoor zij het slagveld goed konden overzien. Dit dwong Oekraïne om in kleine groepjes te opereren in plaats van grote gemechaniseerde groepen.

Deze moeilijkheden waren grotendeels bekend voorafgaand aan het offensief, maar de verwachtingen waren te hoog gespannen aan zowel Oekraïense als westerse zijde. Oekraïne kampte met een gebrek aan goed getrainde troepen en luchtoverwicht. Ook was de westerse steun niet omvangrijk en snel genoeg om het tegenoffensief te laten slagen.

Oekraïne heeft geleerd dat het zich geen grote operatie kan veroorloven vanwege het grote aantal verliezen dat dit met zich meebrengt. Bij een volgend offensief zal Oekraïne naar verwachting een andere tactiek kiezen, waarbij zij proberen de Russen in een slijtageslag te brengen en de Russische logistiek aan te vallen. Kleinere en verspreide aanvallen worden verwacht, zoals nu te zien is bij Cherson, waar Oekraïense troepen in kleine groepjes de rivier in het front oversteken.

De Oekraïense bevolking blijft de voortzetting van de oorlog volmondig steunen. Hoewel er nog geen druk is vanuit de samenleving om een deal met Rusland te sluiten, neemt de oorlogsmoeheid langzaam toe. Tussen de politieke en militaire top zijn er echter wel verdeeldheden ontstaan over de strategie en de acceptatie van verliezen. Deze verdeeldheid wordt verborgen gehouden om Rusland niet in de kaart te spelen.

Een ander pijnpunt is het gebrek aan manschappen. Het wordt steeds moeilijker voor Oekraïne om mankracht te mobiliseren vanwege de ongunstige bevolkingssamenstelling