Ultraorthodoxe joden melden zich massaal aan bij Israëlisch leger

Gepubliceerd op 05/11/2023 08:00 in Buitenland

Toen Menachem Fridman op 7 oktober hoorde van de terreuraanvallen van Hamas op Israëlische burgers, besloot hij nog dezelfde dag dat hij zich als reservist wilde aansluiten bij het leger. Dat is opmerkelijk, want Fridman is een strenggelovige joodse man uit een gemeenschap die normaal gesproken ver weg blijft bij de Israëlische strijdkrachten. Ze zijn namelijk vrijgesteld van dienstplicht. Maar deze oorlog heeft alles veranderd, zegt hij. "Ik heb me geen moment bedacht."

Fridman is niet de enige. Sinds het begin van de oorlog hebben meer dan 2000 ultraorthodoxe joden zich gemeld bij de IDF (Israëlische strijdkrachten). Vanwege de grote animo heeft het leger een speciale basistraining opgezet voor deze nieuwe groep reservisten. De eerste lichting heeft afgelopen week de training afgerond en kan nu ingezet worden voor ondersteunende functies binnen het leger.

In zijn gloednieuwe legeruniform pakt de 26-jarige Fridman zijn plunjezak uit de achterbak van de auto. Na twee weken intensieve militaire training gaat hij even terug naar zijn gezin. Fridman zat bij de eerste lichting ultraorthodoxe reservisten. "We hebben geleerd om te gaan met wapens, en we hebben de waarden van de IDF geleerd. Nu zijn we klaar om te dienen", zegt hij trots.

Fridman woont in de ultraorthodoxe plaats Bnei Brak bij Tel Aviv en leeft volgens strenge geloofsregels. Hij besteedt veel tijd aan het bestuderen van de Torah en bidt drie keer per dag. Terwijl bijna alle Israëlische mannen en vrouwen op hun 18e in militaire dienst gaan, was Menachem vrijgesteld van dienstplicht vanwege zijn deelname aan de zogenoemde Haredi-gemeenschap.

"Ik ben opgegroeid in een ultraorthodoxe familie en het leger ingaan was niet acceptabel. Het was geen optie voor ons. Maar nu heb ik de kans om iets bij te dragen aan de bescherming van mijn land, en dat voelt goed."

De ultraorthodoxe joden, ook wel bekend als de Haredim, vormen ongeveer 15 procent van de Israëlische bevolking. Ze vormen een geïsoleerde groep die volledig afgezonderd leeft van de rest van de samenleving. Ze hebben geen televisie of internet. Vrouwen dragen lange rokken en een hoofddoek of pruik en hebben een ondergeschikte rol in het gezin, waar vaak veel kinderen zijn. Jonge mannen moeten al hun tijd aan het geloof besteden en de Torah bestuderen.

Eerder dit jaar ontstond er protest in Israël toen de regering van Netanyahu aankondigde extra geld vrij te maken voor deze ultraorthodoxe joden. Seculiere Israëliërs plaatsten vraagtekens bij de aanzienlijke subsidies voor ultraorthodoxe scholen (yeshiva's). Ze vinden dat de orthodoxe gemeenschap niets bijdraagt en alleen maar tot last is voor de samenleving. Tijdens de massale protesten tegen de regering van Netanyahu in de afgelopen maanden, werd er ook geprotesteerd tegen deze subsidies.

Volgens Nechuumi Yafe, een onderzoekster die zelf deel uitmaakt van de Haredi-gemeenschap, laat het feit dat meer dan 2000 ultraorthodoxe joden het leger in willen zien dat er iets aan het veranderen is. "In onze peilingen in de gemeenschap zien we voor het eerst een aanzienlijke stijging in de bereidheid om bij te dragen aan het land, aan de veiligheid in het land en aan deze oorlog. Ze willen deel uitmaken van deze strijd. En dat is iets wat we nooit eerder hebben gezien."

De reden hiervoor is volgens haar eenvoudig. "De aanvallen van Hamas waren zo heftig en schokkend. Het is voor mensen duidelijk dat dit een strijd is voor