Borstkankerpatiënten in Nederland hebben moeite met verkrijgen van benodigde medicijnen

Gepubliceerd op 28/10/2023 17:00 in Buitenland

Borstkankervereniging Nederland (BN) heeft aangegeven dat het voor borstkankerpatiënten in Nederland moeilijker is om aan benodigde medicijnen te komen dan in veel andere Europese landen. Volgens BN zijn vijf medicijnen niet beschikbaar in Nederland, waardoor ongeveer 2600 borstkankerpatiënten te maken krijgen met langere procedures en moeilijke omstandigheden.

Directeur Cristina Guerrero Paez van BN geeft aan dat de vereniging wekelijks benaderd wordt door mensen die wanhopig op zoek zijn naar een middel voor zichzelf of hun geliefden. Het ontbreken van vijf medicijnen zorgt ervoor dat deze patiënten geen toegang hebben tot medicatie. Guerrero Paez voorspelt dat het tekort verder zal oplopen, enerzijds vanwege de herbeoordeling van bestaande kankermedicijnen en anderzijds doordat er steeds minder medicijnen worden opgenomen in het verzekeringspakket. Fabrikanten geven tevens aan dat zij hun medicijnen mogelijk niet meer zullen aanbieden in Nederland vanwege de moeilijke omstandigheden.

Nederland kampt al langer met medicijntekorten, maar BN benoemt een reeks oorzaken voor het ontbreken van de vijf borstkankermedicijnen. Allereerst hanteren oncologen strengere criteria voor nieuwe kankermedicijnen, omdat de resultaten die farmaceuten aanleveren vaak niet kloppen. Oncologen willen meer inzicht krijgen in de effectiviteit en bijwerkingen van deze middelen. BN stelt dat Nederland hiermee afwijkt van Europese richtlijnen, waardoor borstkankerpatiënten de grens over moeten om de medicijnen te verkrijgen. Dit gaat vaak gepaard met hoge kosten en crowdfundingsacties.

De hoge prijs van nieuwe kankermedicijnen speelt ook een rol in het probleem. Onderhandelingen tussen fabrikanten en het ministerie van Volksgezondheid over de prijs zorgen voor discussie, vooral bij middelen waarvan artsen twijfels hebben over de effectiviteit. Guerrero Paez geeft aan dat er gekeken moet worden naar een ander model, maar benadrukt dat dit niet ten koste mag gaan van de kankerpatiënten. Volgens BN moeten zij eerst toegang krijgen tot de ontbrekende medicijnen en kan het systeem daarna herzien worden. Ook pleit BN voor een gezamenlijke aanpak vanuit Europa.

Het toelatingsproces voor nieuwe medicijnen in Nederland betrekt diverse partijen, waaronder fabrikanten, het ministerie, het Europese medicijninstituut EMA, verzekeraars, artsen en het Zorginstituut Nederland. Deze partijen wijzen vaak naar elkaar bij vertragingen in het proces. Het Zorginstituut klaagt bijvoorbeeld over onvolledige rapporten, terwijl fabrikanten regelmatig het Zorginstituut de schuld geven vanwege steeds nieuwe vragen over het aangeleverde dossier.

Een van de vijf medicijnen tegen borstkanker die niet beschikbaar zijn in Nederland is Keytruda, waarvan het toelatingsproces al 15 maanden duurt, volgens BN. De andere vier ontbrekende medicijnen zijn Trodelvy, Verzenios, Lynparza en Enhertu. Jaarlijks krijgen ruim 15.000 mensen de diagnose borstkanker in Nederland en overlijden ongeveer 3000 mensen aan de gevolgen van de ziekte. Borstkanker treft een op de zeven vrouwen.