Illegale wapens eenvoudig online te koop in België

Gepubliceerd op 21/10/2023 15:00 in Buitenland

Naar aanleiding van de recente aanslag in Brussel, waarbij drie Zweden om het leven kwamen, is in België discussie ontstaan over hoe de schutter zonder vergunning aan een wapen kon komen. Journalisten van VRT NWS hebben geprobeerd deze vraag te beantwoorden en zijn tot de conclusie gekomen dat het verrassend eenvoudig is om online illegale wapens te kopen.

Het wapen dat door de schutter, een 45-jarige Tunesiër, werd gebruikt was een AR-15, een oorlogswapen dat (semi)automatisch kan schieten. Volgens wapenexpert Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut, is het opvallend dat de dader aan dit specifieke wapen kon komen. In België komt dit wapen namelijk niet vaak voor op de illegale markt.

Het is echter moeilijk te zeggen hoeveel van deze wapens er in het land circuleren, aldus federaal procureur Frédéric van Leeuw. Hij vergelijkt de situatie met drugs, waarbij het ondanks de inzet van autoriteiten lastig is om de instroom ervan te stoppen.

Het feit dat de grenzen binnen het Schengengebied open zijn, bemoeilijkt volgens de politie de aanpak van illegale wapenhandel. Veel wapens worden namelijk vanuit Oost-Europa het land binnengebracht.

Om te onderzoeken hoe makkelijk het is om illegale wapens te kopen, hebben journalisten van VRT NWS zich begeven op de markt. Binnen drie dagen hebben zij zeventien aanbieders gevonden, zonder zelfs het dark web, het verborgen deel van het internet, te betreden. Het doel van de journalisten was niet om daadwerkelijk wapens te kopen - dit kan immers leiden tot een boete van 25.000 euro en vijf jaar cel - maar om aan te tonen hoe simpel het proces is.

De journalisten hebben gezocht op algemeen toegankelijke online platforms en hebben alleen gekeken naar verkopers die bereid waren om in het echt af te spreken of contant geld te accepteren. Op deze manier wilden ze mogelijke oplichters uitsluiten. Binnen een uur hadden ze al een verzoek om af te spreken.

Tijdens hun onderzoek hebben de journalisten openbare chatgroepen gevonden waar wapens te koop werden aangeboden. Het merendeel van deze wapens betrof omgebouwde alarmpistolen, die gebruikt kunnen worden om echte kogels af te vuren. De prijzen varieerden van 200 euro voor een standaard alarmpistool tot 500 euro voor een omgebouwd exemplaar. Opvallend was dat ongeveer de helft van deze wapens binnen een week werden verkocht.

Ongeveer een derde van de advertenties op het forum betrof revolvers en jachtgeweren. Deze leken minder populair te zijn, gezien het feit dat ze langer te koop stonden. De prijzen voor deze wapens lagen tussen de 1000 en 1500 euro.

Op het forum werden ook grotere wapens en granaten te koop aangeboden. Zo waren er vijf advertenties voor AK's en AR's, waaronder een AR-15 zoals gebruikt in Brussel. Dit wapen werd aangeboden voor 3500 euro. De journalisten hebben de verkoper benaderd, die aanvankelijk achterdochtig was maar uiteindelijk toehapte. Hij zou het wapen in delen naar verschillende lockers van een pakketbezorger sturen, om zo moeilijker te traceren te zijn.

Op dat moment hebben de journalisten hun onderzoek gestaakt. Als ze verder waren gegaan met de verkoop, hadden ze mogelijk meerdere lockers moeten gebruiken en delen van het wapen op andere locaties moeten ophalen, zoals bijvoorbeeld een krantenwinkel. Dit zou ervoor zorgen dat het pakketje tussen andere reguliere pakketjes zou belanden en lastiger te detecteren zou zijn