De impact van de Hamasaanslagen: een oproep tot de-escalatie en internationale hulp

Gepubliceerd op 19/10/2023 10:00 in Buitenland

De recente Hamasaanslagen hebben Israëliërs diep getroffen en hun gevoel van veiligheid vernietigd. De wereldberoemde Israëlische historicus en filosoof Yuval Noah Harari benadrukt dat de hulp van buitenstaanders essentieel is om verdere escalatie te voorkomen. In een gesprek met Nieuwsuur deelt Harari zijn persoonlijke ervaringen en bezorgdheid over de gevolgen van het conflict.

Harari, bekend van zijn bestsellers over de geschiedenis en toekomst van de mensheid, verklaart dat de aanslagen een enorme psychologische impact hebben op de Israëliërs. Ze zijn zozeer getraumatiseerd dat ze geen ruimte hebben om het leed van anderen te erkennen. Hij wijst er echter ook op dat Palestijnen waarschijnlijk in dezelfde psychologische toestand verkeren, waarin ze niet in staat zijn om het lijden van de Israëliërs te begrijpen.

Nieuwsuur heeft een reconstructie gemaakt van de eerste week van de oorlog, waaruit blijkt dat prominente linkse Israëliërs teleurgesteld zijn over de internationale reacties. Veel progressieven in Amerika en Europa reageerden onverschillig of rechtvaardigden zelfs de acties van Hamas. Harari begrijpt deze reacties, omdat mensen die geen familieleden in het conflictgebied hebben, niet volledig kunnen begrijpen en voelen hoe intens het leed is.

Harari maakt zich ernstige zorgen over de gevolgen van de aanslagen. Hij stelt dat wanneer mensen van dichtbij getuige zijn van de moord op hun kinderen of de marteling van hun ouders, het vertrouwen in de mensheid verdwijnt. Daarom zijn de aanslagen niet alleen een aanval op de fysieke veiligheid van Israël, maar ook op het fundamentele geloof in menselijkheid.

Harari waarschuwt dat Israël, in zijn strijd tegen Hamas, het leed aan de Palestijnse kant niet uit het oog moet verliezen. Hij stelt dat dit precies het doel is van Hamas: door haat en geweld te verspreiden, hopen ze de kans op vrede te vernietigen en Israëls bestaansrecht te ondermijnen.

De Israëlische premier Netanyahu krijgt ook kritiek van oud-premier Ehud Barak. Hij beweert dat Netanyahu Hamas bewust in leven heeft gehouden om niet te hoeven praten over een tweestatenoplossing. Volgens Harari is dit beleid gevaarlijk, omdat het leidt tot een situatie waarin terroristen niet geven om het lijden van zowel Israëliërs als Palestijnen, terwijl een leider zijn eigen belangen boven het nationale belang plaatst.

Harari betoogt dat het conflict in het Midden-Oosten exemplarisch is voor een wereldwijde ontwikkeling. De liberale wereldorde, gebaseerd op universele waarden en belangen, stort in. Mensen claimen dat er geen universele waarden zijn en dat ieder land er alleen voor staat. Als de liberale orde niet wordt hersteld, zullen gebeurtenissen in het Midden-Oosten voor steeds meer mensen realiteit worden.

Hoewel voormalig NAVO-secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer zich ook zorgen maakt over de onvoorspelbaarheid in de wereld, stelt Harari dat de huidige Amerikaanse president Biden zorgt voor stabiliteit. Door zijn volledige steun aan Israël uit te spreken, voorkomt hij dat de Israëliërs zich in de steek gelaten voelen en uit wanhoop radicaliseren. Tegelijkertijd krijgt hij legitimiteit om Israël in bedwang te houden.

Harari benadrukt dat buitenstaanders, zoals mensen die niet direct betrokken zijn bij het conflict, een belangrijke rol spelen in het de-escaleren van de situatie. Het is essentieel dat zij de complexiteit van het conflict begrijpen en zich niet laten verleiden tot een zwart-witverdeling van goed en