Grote demonstratie in Warschau tegen nationalistische partij PiS

Gepubliceerd op 01/10/2023 23:00 in Buitenland

Op zondag hebben naar schatting een miljoen mensen gedemonstreerd in de Poolse hoofdstad Warschau. De demonstranten hebben zich uitgesproken tegen de rechts-nationalistische partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). De mars werd geleid door Donald Tusk, de leider van de samenwerkende oppositiepartijen.

De demonstranten, afkomstig uit het hele land, kwamen met bussen naar Warschau om hun stem te laten horen. Gewapend met Poolse en Europese vlaggen trokken ze door het centrum van de stad. Daarnaast hielden ze borden omhoog waarop teksten stonden als 'We hebben er genoeg van en willen verandering' en 'Samen hebben we kracht'.

In interviews met de Poolse nieuwszender TVN24 gaven de betogers aan dat ze meedoen uit bezorgdheid voor hun kinderen, kleinkinderen, vrouwen en lhbti-mensen. De demonstratie valt precies twee weken voor de parlementsverkiezingen in Polen. Donald Tusk benadrukte dat "politieke verandering in het belang van het land onvermijdelijk is".

In de meest recente peilingen staan de vier samenwerkende oppositiepartijen slechts enkele procentpunten achter op de PiS. Tusk en zijn medestanders geloven dat ze de regerende partij kunnen verslaan en een nieuwe regering kunnen vormen. Ze beloven een toleranter beleid te voeren dan de huidige nationalistische regering.

Opvallend is dat de huidige regering tijdens de parlementsverkiezingen ook een referendum wil organiseren. Eerst werden er geen details bekendgemaakt, maar later werd duidelijk dat de Polen mogen stemmen over onderwerpen als de muur tussen Polen en Belarus en de privatisering van staatsbedrijven. Ook migratie en de pensioenleeftijd zullen aan bod komen.

Volgens Radoslaw Markowsi, een Poolse hoogleraar politieke wetenschap, is dit referendum echter een 'schijnreferendum'. Hij betoogt dat voor een serieuze volksraadpleging veel meer tijd, voorlichting en discussie nodig is.

Het enthousiasme en de grote opkomst bij de demonstratie in Warschau tonen aan dat er in Polen een sterke oppositie bestaat tegen de nationalistische koers van de huidige regering. Met nog twee weken te gaan tot de parlementsverkiezingen is het duidelijk dat de strijd om de macht in Polen spannend zal zijn.