Terugkeer naar 'business as usual' in China is verre van normaal voor buitenlandse bedrijven

Gepubliceerd op 20/09/2023 10:00 in Buitenland

De fabriekshallen in China zijn weer open, maar voor buitenlandse bedrijven is het verre van 'business as usual'. In een tijd waarin Peking wantrouwend staat tegenover alles en iedereen van buiten de Volksrepubliek, hebben buitenlandse bedrijven moeite om betrouwbare informatie te verkrijgen en gegevens uit het land te halen. Dit heeft een negatieve invloed op de bereidheid van buitenlandse bedrijven om in China te investeren, volgens Jens Eskelund, president van de European Union Chamber of Commerce in China.

Economische cijfers zijn nooit erg transparant geweest in China. Ze werden vaak als 'man-made' en onbetrouwbaar beschouwd. Echter, deze cijfers gaven wel enige richting aan de ontwikkelingen in het land. Sinds deze zomer publiceert Peking echter geen cijfers meer over de jeugdwerkloosheid, ondanks dat deze op recordhoogte staat. Ook worden al langere tijd geen cijfers over het consumentenvertrouwen meer gepubliceerd.

De Chinese overheid beschouwt economische cijfers steeds vaker als staatsgeheim en heeft de media opgedragen zich niet te veel te richten op de economische tegenwind waar het land mee te maken heeft. Alleen positieve commentaren van economen worden nog toegestaan. Zelfs de European Union Chamber of Commerce heeft ervaren dat hun posts op WeChat, waarin ze feiten delen, offline zijn gehaald.

Eskelund benadrukt dat bedrijven zelf op pad kunnen gaan om informatie te verzamelen, maar merkt op dat de ruimte hiervoor steeds kleiner wordt. Bepaalde vragen kunnen erg gevoelig zijn in specifieke regio's. Zo kan het onderzoeken van de combinatie van dwangarbeid en Xinjiang, waar veel Oeigoeren en andere moslimminderheden naar heropvoedingskampen zijn gestuurd, ernstige consequenties hebben. Veel bedrijven durven dit onderwerp niet aan te kaarten, vanwege de mogelijke represailles van de Chinese overheid.

Europese bedrijven in de dienstensector zijn tot nu toe gespaard gebleven, maar de angst zit er goed in. Zelfcensuur ligt op de loer, waarbij bedrijven op bepaalde gebieden liever niet bediend worden. Het voldoen aan de eisen van de Europese Unie op het gebied van mensenrechten en milieu wordt steeds moeilijker voor buitenlandse bedrijven in China, omdat China de deur op het gebied van nationale veiligheid dichtgooit.

Eskelund waarschuwt dat als bedrijven niet kunnen voldoen aan Europese regelgeving omdat ze geen auditors kunnen vinden in China, ze gedwongen kunnen worden om gevoelige regio's te verlaten. Dit kan leiden tot een verlies van investeringen en werkgelegenheid in China.

In het jaarlijkse position paper van de European Union Chamber of Commerce worden talloze aanbevelingen gedaan aan Peking. Eskelund benadrukt dat er behoefte is aan actie vanuit de Chinese overheid, aangezien bedrijven genoeg hebben van loze beloftes.

China kampt momenteel met een grote economische crisis, gekenmerkt door lage consumentenuitgaven en een crisis op de vastgoedmarkt. Buitenlandse bedrijven bevinden zich tussen de eisen van de EU, de consument en de realiteit in China. De spanningen nemen toe en het is onzeker hoe dit zich verder zal ontwikkelen.